بررسی کشت توام سلول های ECV304 با سلول های آستروسایت C6 به منظور تهیه مدل سلولی سد خونی - مغزی برای تحقیقات in vitro در بیوفارماسی سلولی

دارورسانی به مغز به علت وجود سد خونی - مغزی یکی از مشکل ترین چالش های داروسازی به شمار می آید. هدف ما از این تحقیق بررسی قابلیت سلولهای ECV304 به عنوان سد خونی - مغزی جهت کاربرد در آزمایشات پایه بیوفارماسی سلولی (شامل عبور بین سلولی دارو) می باشد. سلولهای سرطانی ECV304 به صورت تنها و یا کشت توام با سلولهای آستروسایت C6 مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر بررسی های موفولوژیک سلولهای کشت شده بر روی غشاهای فیلتری، دو تکنیک رایج یعنی اندازه گیری مقاومت الکتریکی بین سلولی و میزان نفوذ پذیری نسبت به مارکرهای درون سلولی و بین سلولی به کار گرفته شد. اثر فاکتورهای متعددی (شامل ماتریکس خارج سلولی، فاکتورهای آستروسایتی و مواد شیمیایی یعنی دگزامتازون و اسید بوتیریک و همین طور اسید گاما لینولنیک و نیز افزایش دهنده های (cAMP بر روند ایجاد اتصالات محکم بین سلولی (Tight junction) در سلولها بررسی شد. از بین این فاکتورها، کشت توام سلول های ECV304 با سلولهای آستروسایت C6 همراه با افزایش دهنده های cAMP به طور معنی داری مقاومت الکتریکی را افزایش داد (110 اهم در سانتی متر مربع). ولی با این وجود چنین مقاومت الکتریکی با مقاومت الکتریکی بین سلولی سد خونی - مغزی انسان (2000 -1500 اهم در سانتیمتر مربع) قابل مقایسه نیست. از نظر نفوذپذیری نسبت به مارکرهای نشان دار، سلول های ECV304 کشت شده توام با سلولهای آستروسایت C6 در حضور افزایش دهنده های cAMP نفوذپذیری درون سلولی نسبت به پروپرانولول (6-10×25 سانتی متر بر ثانیه) و بین سلولی نسبت به سوکروز (6-10×11.3 سانتی متر بر ثانیه) را نشان دادند. نسبت نفوذپذیری پروپرانولول بر سوکروز در این مدل حدود 2 بود که در مقایسه با چنین نسبتی در سلولهای اندوتلیال جدا شده از مویرگهای مغز خوک که در حدود 6 می باشد رقم قابل توجهی نیست. بنابراین استفاده از سلولهای ECV304 به عنوان یک مدل مناسب برای بررسی عبور بین سلولی داروها از سد خونی - مغزی پیشنهاد نمی شود اگر چه این مدل می تواند در مطالعات عبور میان سلولی داروها از طریق حاملهای غشا سلولی به کار گرفته شود.