تاثیر روش های مختلف کاشت و مقادیر مختلف آبیاری بر رشد و عملکرد گیاه گندم

به منظور بررسی اثرات روش کاشت بر تغییرات مقدار عناصر غذایی در خاک و گیاه در شرایط رطوبتی مختلف، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات، در قالب بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی زهک، در منطقه سیستان در سال زراعی 84-1383 اجرا گردید. کرت های اصلی دو سطح آبیاری بعد از 80 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A، و کرت های فرعی چهار روش کاشت مسطح، جوی و پشته ای با عرض پشته 120 سانتی متر، جوی و پشته ای با عرض پشته 60 سانتی متر و فاروئی بودند. نمونه خاک در 5 مرحله تهیه و عناصر ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و سدیم اندازه گیری شدند. میزان ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و سدیم گیاه در 5 مرحله اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که روش های کشت جوی و پشته ای بخصوص در تناوب بیشتر آبیاری موجب افزایش غلظت سدیم محلول خاک و جذب بیشتر سدیم توسط گیاه شدند. افزایش غلظت سدیم در این خاک آهکی موجب افزایش قدرت یونی و در نتیجه غلظت کلسیم و منیزیم محلول و افزایش جذب این دو عنصر شد. به رغم عملکرد بیشتر با آبیاری پس از 80 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A، تنها عناصر ازت و سدیم در دانه بیشتر شدند و میزان جذب سایر عناصر غذایی تغییری نکرد. جذب عناصر N، P وK در کل اندام هوایی با آبیاری 80 میلی متر تبخیر، از 160 میلی متر بیشتر بود. بنابراین عدم افزایش جذب فسفر و پتاسیم در دانه با آبیاری 80 میلی متر نسبت به 160 میلی متر تبخیر، به دلیل عدم افزایش جذب این عناصر در کل اندام هوایی گیاه نبوده است بلکه این عناصر از سایر اندام ها به دانه کمتر منتقل شده اند. با روش کشت فاروئی میزان انتقال ازت نیز از سایر اندام های هوایی به دانه با هر دو دور آبیاری افزایش یافت بنابراین احتمالا با کاربرد بیشتر کودهای N، P وK با دور آبیاری پس از 80 میلی متر تبخیر، میزان محصول افزایش نمی یابد بلکه کلید افزایش محصول دانه در افزایش یکی از عناصر میکرو که در انتقال عناصر اصلی از سایر اندام های گیاهی به دانه مؤثر هستند و یا استفاده از روش کشتی که جذب این عنصر را افزایش می دهد، می باشد.