شیوع گواتر و میزان ید ادرار در دانش آموزان 10-7 ساله استان اردبیل، 1380

از سال ها قبل کمبود ید و اختلالات ناشی از آن به عنوان یک مشکل عمده بهداشتی تغذیه ای در ایران شناخته شده است. طبق گزارشات قبل از ید رسانی، استان اردبیل یکی از مناطق دارای شیوع بالای گواتر آندمیک بوده است. از سال 1368 در ایران، برنامه کنترل و پیشگیری از بروز این اختلالات از جمله تولید و توزیع نمک یددار به مرحله اجراء درآمده است. به منظور پایش برنامه کشوری مبارزه با کمبود ید در سال 1380 این بررسی در دانش آموزان 7 تا 10 ساله استان اردبیل انجام شد.
طی یک بررسی توصیفی مقطعی از طریق نمونه گیری تصادفی تعداد 1200 دانش آموز (به تعداد مساوی دختر و پسر) انتخاب شدند. شیوع گواتر از طریق معاینه بالینی انجام و طبق تقسیم بندی سازمان جهانی بهداشت درجه بندی شد. نمونه ادرار از یک دهم نمونه ها گرفته شد و اندازه گیری ید ادرار به روش هضم انجام شد.
درصد کلی گواتر در دانش آموزان کل استان 9/3% بود که به ترتیب در دختران و پسران 10/7% و 7/9% بود. میانه ید ادرار در جمعیت مورد مطالعه 18/8 میکروگرم بر دسی لیتر بود. در 80/7% موارد ید ادرار بیشتر از 10 میکروگرم بر دسی لیتر بود و سطح ید ادرار کمتر از 5 میکروگرم بر دسی لیتر در 4/2% موارد وجود داشت. هیچ مورد ید ادرار کمتر از 2 میکروگرم بر دسی لیتر نداشت. تفاوتی در شیوع گواتر و میزان ید ادرار بین دو جنس و نیز بین دانش آموزان شهر و روستا مشاهده نشد.
یافته های این بررسی نشان می دهد که در مقایسه با بررسی کشوری سال 1375 درصد گواتر در دانش آموزان کاهش معنی داری داشته و ید ادرار دانش آموزان استان اردبیل همچنان در حد مطلوب سازمان جهانی بهداشت می باشد. لذا استان اردبیل در زمره مناطق «عاری از کمبود ید»محسوب می شود