مطالعه برخی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی (QLQ)

هدف اساسی مطالعه کنونی بررسی برخی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه کیفیت زندگی (QLQ) بوده است. پرسشنامه حاضر، یکی از پرسشنامه هایی است که به منظور سنجش کیفیت زندگی افراد بزرگسال توسط ایوانس و کوپ در سال 1998 تهیه گردید. پرسشنامه یاد شده 16 بعد از کیفیت زندگی را پوشش می دهد و جمعا دارای 192 سوال است. مفروضه اساسی پرسشنامه یاد شده این است که رفتارهای افراد در پاسخ به جنبه های خاص محیطی می تواند معرف کیفیت زندگی تلقی شود. بدین خاطر QLQ کوشیده تا شاخص چند بعدی از رفتارهای فردی را مشخص سازد. در بررسی حاضر 4000 معلم شاغل در دبیرستان های شهر تهران (200 مرد و 200 زن) به صورت خوشه ایمرحله ای از مناطق شمال، جنوب، شرق و غرب انتخاب گردیدند. نتایج به دست آمده نشان داد که QLQ از آلفای کرونباخ مناسبی در کل و در نیمه اول و دوم برخوردار بوده و ضریب پایانی (reliability) و همبستگی دو نیمه آزمون نیز مناسب ارزیابی شده است. ضرایب همبستگی مربوط به بازآمایی 16 خرده مقیاس QLQ در همه موارد مثبت و معنادار بوده است. از طرف دیگر براساس نظر مولفین پرسشنامه، هر ماده ای از خرده مقیاس ها که همبستگی اش با دیگر خرده مقیاس ها از زیر مجموعه خود بیش تر بوده حذف شده و در نهایت 163 ماده باقی مانده است. مقایسه نتایج زنان و مردان و نمونه هایی ایرانی و غیرایرانی در خرده مقیاس های QLQ نشانگر تفاوت معنادار یافته ها در مورد برخی از خرده مقیاس ها است، گرچه تفاوت نمونه های ایرانی و غیرایرانی در سیزده خرده مقیاس مشهود است. هنجار گزینی مربوط به نمونه های ایرانی براساس مواد اصلی پرسشنامه و مواد حذف شده در جدول های مربوطه ارائه شده است.