ارزش باور دینی عقلانی

[مدعای ما در این نوشتار این است که] تنها نوع عقلانیت در باور که می توان بشر را مسیول تلاش در راه آن دانست، عقلانیت3 است. زیرا تنها این نوع از عقلانیت است که تحت اراده بشر قرار دارد. استدلال من این است که گرچه بشر نمی تواند از باورهایی که در زمانی معین دارد اجتناب کند، می توان او را بدین خاطر که طی یک دوره از زندگانی خویش کاری در مورد باورهای خود نکرده است مسیول شمرد. می توان او را بدین جهت مسیول شمرد که به حدی که خودش کافی می داند، در حیطه ای تحقیق نکرده تا شواهد بیشتر به دست آورد و ببیند که شواهد مذکور دال بر چیست. باورها تا آنجا عقلانی3 هستند که مبتنی بر تحقیقی باشند که به چشم شخص صاحب باور کافی بوده است. اگر داشتن باوری عقلانی در مورد موضوعی اهمیت داشته باشد، آن اهمیت بدین علت است که حصول اطمینان از این که یک باور عقلانی3 دارم، نهایت کاری است که می توانم در جهت حصول اطمینان از این که یک باور عقلانی5 دارم انجام دهم; یعنی باوری که در واقع با تحقیق کافی تایید می گردد. باور در صورتی عقلانی3 است که صاحب باور آن را عقلانی5 بداند حصول اطمینان از این که یک باور عقلانی5 دارم، تنها چیزی است که می توانم در جهت حصول اطمینان از داشتن باوری راستین انجام دهم. زیرا تنها از طریق کسب شواهد بیشتر که درست، بیانگر و ذیربط باشد، از طریق وارسی موازین استقرایی خود و آنچه نشان می دهند (نه سرپوش گذاردن بر شواهد یا تحریف موازین مذکور) می توانم باور خود را از نوعی بسازم که با اتکا به تمامی شواهد من واقعا از احتمال زیادی برخوردار باشد. و حصول اطمینان از این که باوری دارم که بسیار محتمل است، تنها کاری است که می توانم در جهت حصول اطمینان از داشتن باور راستین انجام دهم. زیرا یک باور بسیار محتمل، باوری است که به احتمال بسیار زیاد درست است.