تاثیر آموزش تغذیه و بهداشت با مدل ادراکی به مادران بر رشد دانش آموزان راهنمایی دخترانه شیراز (1384)

بر اساس مدل ادراکی یونیسف رفتار افرادی که به نحوی در مراقبت از کودکان نقش دارند، در پیامد رفتار مراقبت یعنی رشد کودک، تاثیر فراوان دارد. شاخص آنتروپومتریک وزن و قد برای سن (WAZ و HAZ) برای تشخیص سوء تغذیه و پایش رشد به طور گسترده به کار می رود. مطالعه حاضر با هدف تاثیر آموزش تغذیه و بهداشت با مدل ادراکی به مادران بر رشد دانش آموزان راهنمایی دخترانه شیراز انجام شد.
روش تحقیق: در یک مطالعه نیمه تجربی همه دانش آموزان دختر در سه مدرسه راهنمایی از ناحیه چهار شیراز که به صورت تصادفی انتخاب شدند، مورد ارزیابی قد و وزن و سن قرار گرفتند و شاخصهای وزن برای سن و قد برای سن با نرم افزار EPI محاسبه و دخترانی که شاخصهای مذکور در آنها کمتر از 1- بود، مورد بررسی قرار گرفتند. مادران این دختران هفته ای یک بار به مدرسه دعوت شدند و به آنان در زمینه های تغذیه، سلامتی، برنامه ریزی درسی و تحرک و ورزش آموزش داده شد. پنج ماه بعد، قد و وزن دختران اندازه گیری و شاخصهای وزن برای سن و قد برای سن مجددا محاسبه گردید. دانش آموزان دختر ناحیه سه شیراز (که از نظر اقتصادی شبیه ناحیه چهار بودند)، به عنوان شاهد انتخاب شدند. مادران در گروه شاهد آموزش ندیدند و تمامی شاخصهای فوق در ابتدا و انتهای مطالعه اندازه گیری شد. داده های جمع آوری شده، با استفاده از روش تحلیل روند خطی در نسبتها و آزمونهای آماری t زوج شده در سطح معنی داری 05/0P مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
مقایسه مقادیر فوق رشد معنی داری را در شاخص وزن به سن نشان داد (038/0>P). تغییر معنی داری در شاخص قد به سن مشاهده نشد (34/0=P). تغییرات شاخصهای فوق در گروه شاهد در این مدت معنی دار نبودند. انتقال دختران مورد مطالعه از ناحیه سوء تغذیه شدید و متوسط به ناحیه سوء تغذیه خفیف هم در این مدت زمان حائز اهمیت و معنی دار بود (05/0>P).
در این مطالعه با استفاده از آموزش به والدین 25% دختران به رشد لازم رسیدند و رشد همه افراد دچار سوء تغذیه شدید بهبود یافت؛ به نظر می رسد آموزش تغذیه به مادران روش مؤثری در جهت کاهش سوء تغذیه دانش آموزان دختر باشد و لزوم برگزاری کلاسهای آموزشی برای مادران در زمینه تغذیه ضروری به نظر می رسد.