تجزیه پایداری عملکرد در ژنوتیپ های نخود با استفاده از تجزیه آثار اصلی افزایشی و آثار متقابل ضرب پذیر (AMMI)

وجود اثر متقابل ژنوتیپ × محیط موجب می شود که عملکرد ژنوتیپ ها در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد ارزیابی قرار گیرد تا اطلاعات حاصل بتواند کارایی مربوط به گزینش برای معرفی آنها را افزایش دهد. در این تحقیق به منظور بررسی و انتخاب ژنوتیپ های پر محصول و سازگار با شرایط دیم، تعداد 17 لاین و ژنوتیپ نخود در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار به مدت دو سال (83-1382) در پنج ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرمانشاه، لرستان، گچساران، گرگان و ایلام در شرایط دیم اجرا گردید. اثر متقابل ژنوتیپ × محیط با استفاده از مدل آثار اصلی افزایشی و اثرات متقابل ضرب پذیر (مدل AMMI) در سطح احتمال 1% معنی دار بود. مجموع مربعات اثر متقابل توسط مدل AMMI به چهار مولفه اصلی اثر متقابل (IPCA) معنی دار تفکیک گردید. در مجموع چهار مولفه اصلی (IPCA4 وIPCA1، IPCA2، IPCA3) از تغییرات اثر متقابل ژنوتیپ × محیط 94 % را توجیه می کردند. براساس نمودار بای پلات مدل AMMI2، ژنوتیپ های FLIP 97- 79، X95TH1 و FLIP 97- 114 از پایداری مناسب برخوردار بودند و ژنوتیپ FLIP 97- 114 با عملکرد بالا می تواند به عنوان ژنوتیپ سازگار با عملکرد پایدار معرفی شود.