تعیین دوره بحرانی کنترل گاوپنبه در کشت تابستانه سویا، رقم ویلیامز

گاوپنبه (Abutilon theophrasti) یکی از مهمترین گیاهان هرز مزارع سویای استان گلستان است. به منظور تعیین دوره بحرانی کنترل این علف هرز در سویا (Glycine max (L.) Merr.)، رقم ویلیامز، آزمایشی در سال 1385 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. بدین منظور از دو گروه تیمار استفاده شد؛ گروه نخست در برگیرنده تیمار های کنترل گاو پنبه تا مرحله دو برگی (تا رسیدن درجه- روز رشد تجمعی (CGDD) به330)، چهاربرگی CGDD)برابر با 520(، شش برگی CGDD)برابر با750(، گل دهی CGDD) برابر با 950(، غلاف دهی CGDD) برابر با 1325(و کنترل در تمام فصل رشد CGDD) برابر با2070) به عنوان شاهد کنترل و گروه دوم شامل تیمارهای تزاحم گاو پنبه تا مراحل رشد یاد شده به علاوه تزاحم در تمام فصل رشد (شاهد تزاحم) بود. برای تعیین زمان آغاز و پایان دوره بحرانی کنترل گاوپنبه به ترتیب از توابع غیرخطی لجستیک و گامپرتز استفاده شد. براساس نتایج تجزیه واریانس، تیمارهای کنترل به طور معنی داری بر تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه تاثیر گذاشتند ولی اثر آن ها بر تعداد دانه در غلاف و وزن دانه معنی دار نبود. همچنین، تاثیر تیمارهای تزاحم بر تمام صفات یاد شده بجز وزن دانه معنی دار بود. در میان اجزای عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته مهمترین جزء شتاخته شد و بیشترین همبستگی با عملکرد دانه را دارا بود. وزن دانه با ثبات ترین جزء عملکرد شناخته شد. تغییرات تعداد دانه در غلاف تحت تاثیر تیمارها بیشتر از وزن دانه و کمتر از تعداد غلاف در بوته بود. دوره بحرانی کنترل گاوپنبه در این رقم سویا با در نظر گرفتن 5 درصد کاهش عملکرد دانه قابل قبول بین مراحل سه برگی و گلدهی (20 تا 45 روز پس از سبز شدن) و با در نظر گرفتن 10 درصد کاهش عملکرد قابل قبول بین مراحل چهار برگی و شش برگی (25 تا 35 روز پس از سبز شدن) تعیین گردید.