مقایسه میزان خستگی، کمیت و کیفیت خواب در نوبت کاران پیر و جوان

تردیدی نیست که نوبت کاری باعث ایجاد خستگی می شود و اثرات منفی نوبت کاری در افراد مسن تر شیوع بیشتری دارد. از طرفی برخی عوامل موجود در محیط کار نیز در ایجاد خستگی موثر شناخته شده اند. هدف از این مطالعه بررسی امکان تاثیر توام نوبت کاری، عوامل زیان آور محیط کار و سن در ایجاد خستگی ناشی از کار است.

این مطالعه به روش میدانی (field study) و با استفاده از پرسش نامه بر روی 201 نوبت کار شاغل در یک کارخانه تولید مواد شیمیایی در کشور فرانسه اجرا گردید. افراد نمونه به روش نمونه در دسترس انتخاب و به دو گروه سنی 40 > سال و 40 < سال تقسیم شدند.

مواجهه شغلی با مواد شیمیایی، حرارت، ارتعاش، روشنایی، عوامل ارگونومیکی و روانی- اجتماعی در ایجاد خستگی ارتباط معنی داری نداشت. گروه سنی بالاتر و افراد مواجه با سروصدا شکایت بیشتری از خستگی داشتند (0/01 P< در هر دو مورد). کمیت خواب به زمان کار وابسته بود، بطوری که طولانی ترین ساعات خواب مربوط به نوبت عصر و کوتاه ترین مربوط به نوبت صبح بود (0/01P< در هر دو مورد). بین دو گروه سنی از نظر میزان ساعات خواب بر حسب شیفت اختلاف معنی داری مشاهده شد. گروه سنی بالاتر در نوبت صبح بیشتر (0/05 P<) و در نوبت شب کمتر (0/001 P<) از همکاران جوان خود می خوابیدند. در صورت مواجهه با سروصدای شغلی، مقدار خواب شب کاران 40 < سال کاهش مضاعفی یافت (0/01 P<).

یافته های این تحقیق نشان می دهد که توانایی افراد در تطبیق با نوبت کاری، به ویژه شب کاری، با افزایش سن کاهش می یابد و این کاهش در صورت مواجهه با سروصدا تشدید می شود..