شیوع سوء تغذیه در کودکان زیر شش سال استان خراسان جنوبی در سال 1385

سوء تغذیه کودکان یکی از مشکلات بهداشتی مهم در جهان، بویژه در کشورهای در حال توسعه می باشد که عوارض نامطلوبی بر سلامت جسمی و ذهنی کودکان دارد؛ همچنین زمینه ساز عفونتها و از علل مهم مرگ و میر کودکان می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع سوءتغذیه در کودکان زیر شش سال انجام شد.
روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بر روی 1807 کودک زیر شش سال استان خراسان جنوبی که به روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای سهمی از مناطق شهری و روستایی شش شهرستان تحت پوشش استان انتخاب شده بودند، انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه کشوری طرح Anthropometric Nutrition Indicators Survey (ANIS) توسط کاردان و یا کارشناسان بهداشت خانواده آموزش دیده با مصاحبه با مادر جمع آوری گردید. اندازه گیری قد و وزن با روش استاندارد و ترازوی سکا و با دقت 50 گرم اندازه گیری شد. برای بررسی سوء تغذیه از سه شاخص وزن به سن (کم وزنی)، وزن به قد (لاغری) و قد به سن (کوتاهی قد) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و EPI-Info 2000 و آزمون Chi-Square در سطح معنی داری 05/0α= مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از 1807 کودک مورد مطالعه، 7/51% پسر و بقیه دختر، 2/52% ساکن شهر و بقیه ساکن روستا، 37% کمتر از 24 ماه و بقیه بالای 24 ماه بودند. از نظر شاخص کم وزنی 2/52% طبیعی، 9/34% کم وزنی خفیف، 7/11% کم وزنی متوسط و 2/1% کم وزنی شدید داشتند که شیوع کم وزنی با محل سکونت، شغل مادر و سطح تحصیلات والدین ارتباط معنی داری نشان داد. از نظر شاخص کوتاهی قد 55% طبیعی، 4/28% کوتاهی قد خفیف، 7/12% متوسط و 9/3% کوتاهی قد شدید داشتند که با محل سکونت، سن کودک، شغل مادر و تحصیلات والدین ارتباط معنی داری داشت (05/0P<). از نظر شاخص لاغری 8/67% طبیعی، 7/24% لاغری خفیف، 9/5% متوسط و 6/1% لاغری شدید داشتند که با جنس و محل سکونت ارتباط معنی داری را نشان داد (05/0P<).
با توجه به شیوع بالای سوء تغذیه در کودکان و ارتباط آن با متغیرهای مربوط به طبقه اقتصادی- اجتماعی، انجام اقداماتی همچون ارتقای سطح سواد والدین بویژه مادران، تداوم تغذیه با شیر مادر تا دو سالگی و بهبود وضعیت تغذیه کودکان زیر شش سال و ارتقای سطح آگاهی مادران در زمینه تغذیه کودکان توصیه می شود.