مدیریت اجرایی اخلاق در پژوهش های علوم پزشکی: نتایج یک کارگاه

در حال حاضر یکی از مشکلات عمده در زمینه اخلاق پژوهش به ویژه در تحقیقات علوم پزشکی، چگونگی اجرایی کردن کدهای اخلاقی و التزام محققان به اجرا کردن آن می باشد. به منظور اجرایی کردن کدهای اخلاقی، در این مقاله سعی شد جزئیات فعالیت های هر یک از عناصر دخیل در مراحل مختلف تحقیق، به صورت تفصیلی پیشنهاد شود.
جهت تدوین دستورالعمل های لازم برای اجرایی کردن کدهای اخلاق پزشکی در حیطه های مختلف مدیریتی و اجرایی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی علوم پزشکی، یک کارگاه 2 روزه با حضور شرکت کنندگانی از دانشگاه های علوم پزشکی تیپ 1، 9 دانشگاه دارای مراکز تحقیقاتی، انستیتو پاستور، شبکه های تحقیقاتی مولکولی و سلول های بنیادی و در نهایت اعضای کمیته کشوری اخلاق در پژوهش ترتیب داده شد.
اعضای شرکت کننده با توجه به نوع تخصص و حوزه مدیریتی به 5 کار گروه تقسیم شده، نسبت به تدوین شرح وظایف اقدام کردند. این 5 کار گروه شامل: 1) شرح وظایف کمیته اخلاق در پژوهش در دانشگاه ها، 2) شرح وظایف معاونان و مدیران پژوهشی دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی علوم پزشکی، 3) شرح وظایف اساتید راهنما، مجری طرح، مدیر و معاون پژوهشی گروه و شورای پژوهشی گروه، 4) شرح وظایف کمیته روابط بین الملل دانشگاه ها و 5) شرح وظایف کمیته انتشارات بودند.
با توجه به اهمیت رعایت اخلاق پزشکی و دخالت عوامل محیطی، جامعه شناختی، فرهنگ بومی هر منطقه و امکانات اجرایی موجود، اجرایی کردن کدها نیازمند همکاری جمعی و عزم ملی محققین، دست اندرکاران امر پژوهش و مدیریت کلان کشور می باشد.