اندومتریوز لگنی در بیمار مبتلا به آمنوره اولیه

اندومتریوز بیماری است که در آن غدد و استرومای اندومتر در خارج از رحم یافت می شود. بیماری معمولا در سن باروری زنان و در مناطق تحتانی لگن ایجاد می شود. به همین دلیل اکثر محققین فرضیه کاشته شدن نابجای بافت اندومتر، به دنبال برگشت خون قاعدگی از لوله ها به لگن را برای توضیح علت آن مطرح کرده اند. با اینحال از آنجا که بیماری به طور نادر در مردان، دختران قبل از قاعدگی، یا در مناطق غیرمعمول بدن یافت شده است سایر فرضیه ها مانند متاپلازی اپیتلیوم سلومیک نیز مطرح شده است؛ اما از آنجا که اینگونه موارد بسیار نادر هستند، این فرضیه ها به طور کامل مورد قبول واقع نشده اند. این مقاله گزارش یک مورد اندومتریوز لگنی در بیمار مبتلا به آمنوره اولیه است که با هدف تایید فرضیه متاپلازی سلومیک یا تئوری القاء گزارش شده است.
معرفی مورد: بیمار دختر 19 ساله ای بود که با شکایت آمنوره اولیه و توده شکمی مراجعه کرده بود. او با دریافت ترکیب استروژن و پروژسترون قاعده نشده بود. همچنین وی 10 سال قبل به دلیل سل روده تحت عمل جراحی قرار گرفته بود که می توانست توجیه کننده آمنوره وی باشد. در معاینه، رشد موهای جنسی، پستانها و سیستم تناسلی خارجی طبیعی بود. از طرف دیگر در لمس شکم یک توده بزرگ لگنی تا حد ناف لمس می شد که در IVP سبب فشار دو طرفه بر حالبها شده بود. به دنبال عمل جراحی یک توده چسبنده بزرگ در سمت راست رحم مشاهده شد که قابل افتراق از آدنکس راست و رحم نبود. توده حذف شده و عدم انسداد سیستم خروجی از طریق رحم اثبات شد. توده حاوی مایع شکلاتی رنگی بود که آندومتریوما و یا لوب فرعی رحم همراه با هماتومترا را مطرح می کرد. در بررسی آسیب شناسی وجود اندومتریوما همراه با لوله فالوپ گزارش شد.
این گزارش نشان می دهد که اندومتریوز در دختر مبتلا به آمنوره اولیه و عدم انسداد سیستم خروجی قویا مطرح کننده این مسئله است که بیماری می تواند از طرق دیگری به جز کاشته شدن نابجای اندومتر ایجاد شود. بعضی از این فرضیه ها متاپلازی سلومیک و تئوری القا می باشند.