عوامل خطر خانوادگی چاقی در دانش آموزان دبستانی شهر نیشابور

مطالعه حاضر به تعیین عوامل خطر خانوادگی چاقی در دانش آموزان دبستانی شهر نیشابور پرداخته است. در این بررسی مقطعی، 1471 دانش آموز 6-12 ساله با روش نمونه گیری خوشه ایدو مرحله ای، انتخاب و مطالعه شدند. قد و وزن دانش آموزان و مادران آنها اندازه گیری و شاخص توده بدنی (Body Mass Index-BMI) آنها محاسبه شد. دانش آموزانی که دارای BMI بزرگتر یا مساوی صدک 95 مرجع حسینی و همکاران بودند، به مثابه گروه مورد (چاق=114 نفر) و به همان تعداد، دانش آموز غیرچاق (دارای BMI بین صدک 15 تا 85) برای مقایسه انتخاب شدند. ولی طی مطالعه 12 نفر از افراد این گروه، به دلیل عدم همکاری، از مطالعه حذف شدند (گروه غیرچاق=102 نفر). پس از محاسبه BMI مادران، مقادیر کمتر از 25، 25.29.9 و 330 کیلوگرم بر متر مربع، به ترتیب، طبیعی، دارای اضافه وزن و چاق محسوب شدند. سایر داده ها با استفاده از پرسشنامه عمومی و با پرسش از مادر و دانش آموز جمع آوری گردیدند. در کودکان چاق، 55.3 درصد از مادران اضافه وزن داشتند، در حالی که این مورد فقط در 12.9 درصد از مادران گروه دیگر دیده شد (P<0.001). بین وضعیت سن مادر و چاق بودن دانش آموز ارتباط معنی دار آماری وجود داشت (P=0.026). بین وضعیت شغل پدر و مادر و چاق بودن دانش آموز نیز ارتباط معنی دار به چشم می خورد (P<0.001). دو گروه از نظر سواد والدین نیز تفاوت معنی دار نشان دادند (P<0.001). درصد از افراد چاق هم در خانواده پدری و هم در خانواده مادری سابقه چاقی داشتند، در حالی که این رقم در گروه دیگر 2.0 درصد بود (P<0.001). در کودکان چاق 21.1 درصد از افراد، دارای وضعیت اقتصادی خوب بودند، در حالی که فقط 2.0 درصد از افراد دیگر گروه وضعیت اقتصادی خوب داشتند. بعد خانوار نیز، در دو گروه، تفاوت آماری معنی دار داشت (P<0.001).
در این مطالعه، چاقی مادر، سابقه چاقی در خانواده، بعد خانوار، وضعیت اقتصادی خانواده، سن، سواد و شغل والدین، عوامل خطر خانوادگی چاقی در دانش آموزان دبستانی نیشابور شناخته شدند.