بررسی وضعیت تغذیه ای درختان ملج (Ulmus glabra Huds.) و ارتباط آن با ضعف و خشکیدگی آنها در باغ گیاه شناسی ملی ایران

باغ گیاه شناسی ملی ایران با مساحت 145 هکتار شامل مجموعه متعددی از انواع مختلف گیاهان با نیازهای اکولوژیکی مختلف شامل انواع درختان، درختچه ها، گیاهان علفی، گیاهان دارویی و زینتی است. ضعف و خشکیدگی برخی از درختان باغ ازجمله ملج یکی از مواردی است که بررسی علل آن همواره مورد توجه مسئولان باغ بوده است. برای بررسی وضعیت حاصلخیزی خاک اقدام به حفر پروفیل و تشریح آن شد و سپس از هر پروفیل در سه عمق 0 تا 10، 10 تا 30 و30 تا 100 سانتی متر نمونه برداری و مورد بررسی های فیزیکی و شیمیایی قرار گرفت. نمونه برداری و اندازه گیری عناصر ازت، فسفر و پتاسیم برگها در سال اول و همین عناصر به اضافه کلسیم، آهن، روی و منگنز در سال دوم انجام شد. نتایج نشان داد که خاک باغ گیاه شناسی به طور عمده فاقد تکامل پروفیلی بوده و در زیر رده و تحت گروه های بزرگ انتی سول و در بعضی قسمتها اینسپتی سول قرار می گیرد. خاک باغ دارای بافتی خیلی سبک تا سبک با درصد زیادی سنگ ریزه است. از نظر مواد آلی فقیر بوده و دارای اسیدیته قلیایی است. عناصر غذایی موجود در خاک به ویژه در افقهای معدنی کمتر از میزان بهینه است. نتایج حاصل از تجزیه برگ درختان نسبتا سالم و درختانی که بیشتر دچار عارضه خشکیدگی شده اند نشان می دهد که درختان سالمتر از میزان ازت و پتاسیم بیشتری در برگ خود برخوردار هستند. این موضوع در هر دو سالی که نمونه برداری انجام شده صادق است. بنابراین کمبود این عناصر می تواند یکی از عوامل ضعف و خشکیدگی این درختان باشد. به نظر می رسد با افزودن مواد آلی به خاک باغ و همچنین استفاده از ترکیب مناسب کودهای دامی و شیمیایی و آبیاری صحیح و مناسب بتوان در بهبود شرایط رشد و شادابی و جلوگیری از ضعف و خشکیدگی درختان اقدام کرد.