محاسبه سطح زیان اقتصادی شته ی خردل، (Lipaphis erysimi (Hemiptera: Aphididae در مزارع کلزای رقم هایولای 401 در خوزستان

گیاه کلزا کشت عمده در استان خوزستان بوده و درصد بالای روغن دانه ی آن سبب شده که سطح زیر کشت این محصول سال به سال افزایش یابد. یکی از آفات مهم کلزا در خوزستان شته ی خردل (Lipaphis erysimi Kalt.) است، ولی اطلاعاتی در خصوص سطح زیان اقتصادی (EIL) آن که در تصمیم گیری نحوه ی کنترل این آفت ضروری می باشد، موجود نیست. از این رو آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 11 تیمار تراکم شته در 5 تکرار بر روی رقم هایولای 401 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان طی دو سال زراعی 84-1383 و 85-1384 انجام شد. تراکم های 0، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و50 شته در هر ساقه ی گل دهنده ی مرکزی کلزا با استفاده از روش قفس آستینی ایجاد شد. میانگین عملکرد دانه و اجراء عملکرد در تیمارهای مختلف تراکم شته با استفاده از آزمون دانکن گروه بندی و معادله و منحنی خط رگرسیونی بین تعداد شته در هر جوانه و تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه و وزن دانه ی هر بوته محاسبه شد. وزن دانه ی هر ساقه ی گل دهنده ی مرکزی کلزا محاسبه و میزان خسارت به ازای هر واحد آفت محاسبه گردید. برای محاسبه ی EIL شته ی خردل از روش تعیین حد سود آوری مبارزه استفاده شد. نتایج نشان داد که EIL شته ی خردل در منطقه ی بهبهان، 53/7 و 49/2 سانتی متر از ساقه ی گل دهنده ی آلوده در مترمربع به شته به ترتیب در طی سال های زراعی 84-1383 و 85-1384 بوده است. آستانه ی زیان اقتصادی (ET)، 65/5 و 87/1 سانتی مترمربع از ساقه ی گل دهنده ی آلوده در مترمربع محاسبه گردید.