مقایسه تولید رواناب و رسوب در تیمارهای مختلف کاربری کشاورزی

اندازه گیری فرسایش خاک و بررسی عوامل کنترل کننده آن تحت شرایط طبیعی و یا آزمایشگاهی با استفاده از کرت های دایمی یا موقتی بسیار مفید می باشند. در پژوهش حاضر که در اراضی کشاورزی روستای رسکت در منطقه دودانگه شهرستان ساری به انجام رسید، رواناب و رسوب ناشی از رگبارهای منفرد در مقیاس کرت و تحت سناریوهای مدیریت اراضی مختلف اندازه گیری و مقایسه گردید. برای این منظور تعداد 10 کرت به ابعاد 5/12 * 2 متر با 5 تیمار مختلف و 2 تکرار برای هر یک از تیمارهای کشت نواری (گندم و گیاهان علوفه ای)، کشت با شخم روی خط تراز، تراس بندی، کشت با شخم در جهت شیب و دامنه شاهد با پوشش خودرو و بدون اعمال شخم در نظر گرفته شد. نتایج 9 رخداد بارش منجر به تولید رواناب و رسوب نشان داد که بیش ترین مجموع مقدار رسوب در دوره پژوهش در کرت با شخم در جهت شیب و به مقدار 156 گرم در متر مربع به دست آمده است. هم چنین کشت روی تراس با میزان رسوب 2/6 گرم در متر مربع کم ترین تولید رسوب در دوره پژوهش را به همراه داشته است. بیش ترین مقدار ضریب رواناب مربوط به تیمار شاهد بدون اعمال شخم (24/21%) و کمترین ضریب رواناب مربوط به تیمار کشت روی تراس (08/7%) بوده است. هم چنین نتایج نشان داد که مراحل شخم کرت ها، اوایل رشد و تا حدودی در مرحله برداشت محصول، حساس ترین مواقع از لحاظ تولید رسوب می باشد.