درآمدی بر آسیب شناسی فهم احادیث با تکیه بر ضرورت معرفت شیعه در درایت روایت

مقاله حاضر با هدف تاکید بر ضرورت معرفت شیعه در فهم و درایت حدیث، به کتاب «تلخیص و تحقیق مقباس الهدایه» استاد دکتر علی اکبر غفاری رحمه الله استناد کرده است. زیرا یکی از ملحقات این استاد را در پایان این کتاب تحت عنوان «فهم و درایت حدیث» بهترین شاهد مثال برای حدیث امام صادق علیه السلام می توان یافت که فرمودند: «إن الله لم یاخذ علی الجهال عهدا بطلب العلم، حتی اخذ علی العلماء عهدا ببذل العلم للجهال» خداوند قبل از اینکه مردم عوام را بر فراگرفتن علم دین متعهد سازد، علماء را بر دریغ نکردن علم از عوام، متعهد ساخت.
استاد علی اکبر غفاری رحمه الله با استدلال به ملزومات فهم و درایت حدیث در هفت محور: عرضه محتوای روایت به آیات قرآن کریم، تحقیق و تفحص در مورد وضعیت صدور حدیث، تتبع و جستجوی کامل در تشخیص و یافتن اصل حدیث از لفظ منقول آن، تشخیص و تمیز مفهوم حدیث بر اساس معنای ظاهری یا غیر آن، شناخت عام و خاص، مطلق و مقید احادیث، تشخیص ناسخ و منسوخ احادیث و شناخت و آگاهی نسبت به وضعیت صدور احادیث در شرایط تقیه، با ذکر مثال های روشن ضمن اظهار تعهد و انجام رسالت الهی با نگرانی از کاربرد احادیث در وجوه نامناسب و در نتیجه آسیب پذیری آن سخن می گوید.