تحلیل تحول آرایه های زیبایی شناختی در شعر معاصر

تصویر به آن دسته از فعالیت های ذهنی گفته می شود که در فرایند آفرینش هنری، در قوه ی خیال کشف می گردد. تصویر، عناصر بیگانه ی طبیعت را به هم پیوند می دهد و با ابداع حس و فهم مشترک، نسبت میان انسان و طبیعت را از سطح «این نه آنی» به سطح «این همانی» ارتقا می دهد. این سطح از صورت بندی های خیال، فقط زمانی گریبان شاعر را می گیرد که شاعر، منطق متعارف مکالمه و مفاهمه را فاقد قابلیت لازم برای حسی کردن معانی و مضامین شهودی و انتزاعی و تجارب ناب ببیند. لذا زبان را با انحراف هنرمندانه از هنجار منطق محاوره و منطق مکاتبه که مبتنی بر دلالت مطابقی و کارکرد ارجاعی است، خارج می سازد و در سطح کارکرد شاعرانه بازسازی می کند.
هر گاه انحراف غایتمند از هنجارها و قواعد حاکم بر زبان معیار صورت پذیرد، هنجارگریزی پدید می آید. این پژوهش بر آن است از رهگذر هنجارگریزی تصویری، تحول آرایه های زیباشناختی در شعر معاصر را مورد بررسی قرار دهد تا مشخص گرداند که شاعران معاصر تا چه حد با استفاده از تصویرسازی های ادبی و آرایه های زیباشناختی از اشیا و پدیده ها عادت زدایی می کنند و به کلامشان صبغه ی هنری می بخشند. آیزر از نظریه پردازان نظریه ی دریافت، آگاهانه تاکید نهادن بر جنبه های زیباشناختی اثر را - که موجب کثرت معنایی و هنجارگریزی تصویری می گردد- برمی گزیند.