گزاره های قالبی در قصه امیرارسلان

گزاره قالبی یکی از عناصر ساختاری قصه های عامیانه است. این مقاله درباره تحلیل جایگاه این عنصر در قصه امیرارسلان است. نخست مفهوم این اصطلاح در حوزه شعر و ادبیات شفاهی روشن می شود، آن گاه دسته بندی نقشگرا از گزاره ها (گزاره های سازنده روند خطی داستان، شکل دهنده به فضای داستان و گفت وگویی) ارائه می گردد، سپس با تحلیل زیرمجموعه های این سه گروه کلی، تاثیر کمی و کیفی عواملی چون سنت ادبی، سنت نقالی، نقال، مخاطب، کاتب، زمینه اجتماعی و بعضی از دیگر مسائل وابسته به آفرینش این اثر نشان داده می شود. از این میان، می توان به تاثیر بسیار نثر فنی و متون حماسی و بزمی، غلبه قطب استعاری زبان و شاعرانگی متن و تاثیر آشکار مخاطب و نویسنده قصه (ناصرالدین شاه و فخرالدوله) بر روند آفرینش قصه اشاره کرد.