خوانش قرآنی و اسطوره ای: نمونه زن، آب و درخت

اسطوره های ملل جهان، حاوی اشارات مهمی به عقاید ملل پیشین اند؛ زیرا اسطوره ها در بیشتر موارد عهده دار پاسخ به پرسش های عمده بشر در باب قضایای مبدا و معاد و مانند آن بوده اند. همان کاری که قرآن کریم به نحو احسن با بیانی استوار و در مقیاسی عرشی بیان کرده است. با این همه، منافاتی میان عظمت و استغنای قرآن کریم و مقایسه آن با باورهای اسطوره ای نیست؛ چرا که خوانش تطبیقی و مقارنه این اسطوره ها با سخن قرآن، زمینه ای جدید در خطاب و گفتمان جهانی قرآن خواهد بود. یکی از سرفصل های مهم اسطوره ها، سخن از پیدایش جهان و انسان است و در این بین، زن دارای جایگاه بارزی است. مقاله حاضر فشرده ای از خوانش مقارن قرآنی اسطوره ای فرارو می نهد و سپس نمونه زن و زایش و زندگی را مورد بررسی مقارن و تطبیقی قرار می دهد. از جمله فواید این بحث، مروری بر جایگاه پراهمیت زن در قرآن است که مورد غفلت یا فهم نادرست قرار گرفته است؛ نگرش قرآن به زن، در نظر بسیاری، به چند حکم فقهی آن هم با برداشت هایی ناقص و نارسا منحصر گردیده است که در نتیجه این نگاه، کسانی اسلام را آیینی مردگرا و تبعیض آمیز شمرده اند.