درآمدی بر دانش آیات مستثنی

به آیات مدنی در سور مکی و آیات مکی در سور مدنی در اصطلاح «آیات مستثنی» اطلاق می شود. پرداختن به آیات مستثنی ابتدا در روایات مکی و مدنی و گاه در روایات ترتیب نزول مورد توجه بود، سپس در آغاز سوره ها در کتابهای تفسیر، ناسخ و منسوخ و شمار آیات (عد الآیات) و سپس به شکل مستقل در کتاب های علوم قرآنی مورد توجه قرار گرفت و فصلی را در این کتب ذیل بحث مکی و مدنی گشود و در سده های اخیر در کتابهای تاریخ قرآن نیز مورد توجه قرار گرفت و سرانجام تک نگاری هایی را در عصر حاضر به خود اختصاص داده است. این در حالی است که اساسا وجود آیات مستثنی به شکل کلی یا جزئی مورد اتفاق همگان نیست و درباره امکان وجود این دست از آیات، باورهای گوناگونی وجود دارد.