ارزیابی اثرات پدیده ENSO بر رژیم بارش در استان خراسان

یکی از مهمترین نشانه های هواشناسی که در مقیاس جهانی بر فراسنجهای آب و هوایی در مناطق مختلف کره زمین تاثیر می‎گذارد، پدیده ENSO یا النینو- نوسانات جنوبی است. نوسانات این پدیده باعث ایجاد نوسانات معنی‎داری در وضعیت بارش و دمای برخی نقاط کره زمین می شود. در این پژوهش به منظور بررسی میزان ارتباط تغییر آب و هوا با پدیده ENSO و ارتباط آن با تغییرات فراسنجهای آب و هوایی و امکان پیش بینی وقوع خشکسالی در استان خراسان، ابتدا با استفاده از رابطه همبستگی سالانه و فصلی شاخص نوسانات جنوبی (SOI) با داده های بارش به دست آمده و سپس به منظور مطالعه دقیقتر نحوه تاثیر پدیده ENSO بر نحوه تغییرات بارش مناطق مختلف استان خراسان، نقشه های پهنه‎بندی مربوط ترسیم شد. به طور کلی می‎توان نتیجه گرفت بارش کلیهمناطق استان (به‎ویژه نوار مرکزی و تا حدودی شمالی) نسبت به پدیده ENSO واکنش معنی داری نشان می دهند. به عبارت دیگر میانگین ضرایب همبستگی بارش با مقادیر SOI به طور سالانه و فصلی منفی است، یعنی با افزایش مقادیر SOI، مقادیر بارش در سطح استان خراسان در فصول و سالهای مختلف کاهش می یابد.بنابراین در مناطق مختلف استان خراسان در زمان فعالیت فاز منفی ENSO (شرایط النینو)، تغییرات بارش به صورت افزایشی می باشدو این شرایط را می‎توان با دگرگونی الگوی وقوع پدیده ENSO در سطح جهان مرتبط دانست.