روند تشخیص و درمان بیماران مبتلا به سرطان معده و مشکلات آن در استان آذربایجان شرقی

هرچند میزان بروز سرطان معده طی دهه های اخیر در ممالک غربی بطور چشمگیری کاهش یافته است، این بیماری هنوز یکی از علل اصلی مرگ و میر در کشورهای در حال توسعه می باشد. در کشور ما سرطان معده جزو شایع ترین بدخیمی ها بوده و میزان بروز آن بویژه در منطقه شمالغرب کشور بالاست. هدف از این مطالعه بررسی روش های تشخیصی و درمانی بکارگرفته شده در بیماران مراجعه کننده به مراکز پزشکی تبریز با تشخیص سرطان معده می باشد.
پرونده های 150 بیمار مبتلا به سرطان معده (تائید شده توسط نمونه پاتولوژی) در یک مطالعه مقطعی آینده نگر بدون مداخله در طی مدت 18 ماه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های دموگرافیک (سن، جنس)، علایم و نشانه های اولیه، فاکتورهای مستعدکننده احتمالی و روش های تشخیصی بکار گرفته شده (سریوگرافی دستگاه گوارش فوقانی، آندوسکوپی، سی تی اسکن، سونوگرافی) و نوع درمان انتخابی (جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی) در بیماران استخراج شدند. طی مدت پیگیری، میانه بقا و نیز عوارض احتمالی ارزیابی گردید. 114 مذکر و 36 مونث با سن متوسط 36/11±41/62 سال وارد مطالعه شدند. دیسفاژی (30%)، کاهش اشتها (28%) و دردهای مداوم شکمی (7/26%) شایعترین علایم بودند که بطور متوسط 14/3 ماه قبل از مراجعه وجود داشته اند. استعمال سیگار (42%)، علایم و نشانه های گوارشی فوقانی قبلی (34%) شایعترین عوامل خطرشناخته شده بودند. آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی در تمام بیماران انجام شده بود و سپس سی تی اسکن و سونوگرافی بترتیب در 1/87% و 3/37% برای مرحله بندی مورد استفاده قرار گرفته بودند. جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی بترتیب در 46%، 3/53% و 7/36% بیماران بکار رفته بود. کاشکسی (72%) شایع ترین عارضه در پیگیری بود. میانه مدت بقا این بیماران 66/6 ماه بود که در بیماران با stage IV و نوع منتشر آدنوکارسینوم بطور معنی داری کمتر بود.
فراوانی و نسبت استفاده از روش های تشخیصی و درمانی در بیماران مراجعه کننده به مرکز ما مطابق با روش های توصیه شده در منابع است. با توجه به ماهیت بیماری که تاخیر در مراجعه و تحمیل بار جدی بر فرد و جامعه را در پی دارد، انجام مطالعات بیشتری جهت تشخیص زودهنگام توصیه می گردد.