مطالعه شرایط فیزیکی و تحولات تبلور ماگما در سنگ های ولکانیکی شرق قزوین

در شرق قزوین واحدهای ولکانیک متنوعی شامل الیوین بازالت، بازالت، آندزی بازالت، داسیت، تراکی آندزیت و توف های همراه، با سن ائوسن تا پلیوکواترنر برون زد دارند. در این مطالعه به منظور بررسی سرعت تبلور ماگما، بلورهای پلاژیوکلاز در سنگ های با سن ائوسن تا پلیوکواترنر و ترکیب اولیوین بازالت، بازالت و آندزی بازالت برای مطالعه انتخاب شده اند. این سنگ ها به طور غالب دارای بافت پورفیریک، گلومروپورفیریک، و در برخی موارد میکرولیتی جریانی هستند. در این مطالعه، سهم حجمی، مدت زمان رشد و سرعت هسته بندی بلورهای پلاژیوکلاز در 8 نمونه از سنگ های متنوع منطقه با استفاده از روش CSD به طور کمی اندازه گرفته شده و نتایج نمونه های مختلف با یکدیگر مقایسه شد. با وجود شباهت های ترکیبی و زمانی واحد های مورد مطالعه، پلاژیوکلازها تفاوت های چشم گیری از لحاظ خواص فیزیکی دارند. سهم حجمی این کانی از 5/24 درصد در بازالت پلیوکواترنر، تا 25/61 درصد در واحد آندزی بازالت ائوسن تغییر می کند. طبق محاسبات انجام شده بر اساس شیب نمودار توزیع پراکندگی، بلورهای پلاژیوکلاز با توجه به شرایط انجماد در طی زمان های متفاوتی رشد کرده اند. واحد های ائوسن، طیف سنی 21 تا 55 سال، واحد های میوسن 8/22 تا 7/30 سال و واحدهای پلیوکواترنر 7/44 تا 80 سال را برای زمان رشد بلور نشان می دهند. با وجود آنکه تبلور بخشی، مهم ترین فرایند ماگمایی بوده است، سرعت هسته بندی در این واحد ها و حتی در قسمت های مختلف یک واحد متفاوت می باشد. این مسئله نشانگر اهمیت شرایط مختلف فیزیکی حاکم بر انجماد ماگما است. بنابراین افزایش شدید مدت زمان رشد در واحد آندزی بازالتی ائوسن (22R) به دلیل اختلاط ماگمایی واحد مذکورنتیجه گیری شده است.