بررسی جوامع گیاهی با استفاده از روش های سنجش از دور (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده گلول و سرانی)

چگونگی ماهیت جوامع گیاهی از جمله مسائلی است که همواره مورد بحث و جدل بوم شناسان و دانشمندان علوم گیاهی بوده است. در هر حال نظریه هایی همچون فردگرایی و واحد جامعه که دو قطب اصلی این مباحث را تشکیل می دهند، کمابیش دچار مشکلاتی از قبیل نمونه برداری، محاسبه، تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری اند. چنین به نظر می رسد که استفاده از فنون جدید سنجش از دور (RS) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تا حدود زیادی بتواند به حل مشکلات فوق کمک کند. در هر صورت مشاهده یک منطقه از بالا و بررسی چگونگی پراکنش گیاهان در سطح آن به کمک ابزار پیشرفته تری مانند ماهواره و رایانه، در کنار مشاهده های میدانی مؤثرتر از روش های سنتی جلوه می کند. در این مطالعه به منظور بررسی ماهیت جوامع گیاهی در منطقه حفاظت شده گلول و سرانی از داده های ماهواره ای IRS LISS III و Landsat ETM+ استفاده شد. داده های صحرایی شامل 143 نمونه تعلیمی بود که از مناطق همگن هر تیپ گیاهی برداشت شد. سپس این نقاط بر روی تصاویر ماهواره ای با استفاده از شاخص تفکیک پذیری و بررسی ماتریس خطا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین تفکیک پذیری مربوط به کشتزارهای خالص یونجه است. بررسی میزان تفکیک پذیری نمونه های تعلیمی سایر طبقات گیاهی نیز نتایج مطلوبی را ارائه کرد، این در حالی است که نقشه های جوامع گیاهی تهیه شده به وسیله طبقه بندی هر یک از تصاویر ماهواره ای، تفاوت های مشخصی را با یکدیگر نشان می داد. این تفاوت ها به احتمال زیاد به اختلاف تصاویر ماهواره ای در تشخیص مناطق گذر (اکوتون) مربوط است. به هر حال در این مطالعه وجود مناطق همگن پوشش گیاهی که در بین آنها مناطق مبهمی از آمیزش این جوامع وجود دارد، تایید شد.