ارزش مرزبانی: جغرافیا و امنیت در اسلام و جمهوری اسلامی ایران

با وجود بحث های مربوط به جهانی شدن، که به طور طبیعی باید از اهمیت سرزمین و مرزهای جغرافیایی در مناسبات دهکده جهانی می کاست، جهانی شدن برخی مسایل از جمله، تروریسم، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و سایر جرایم سازمان یافته، توجه به سرزمین و قلمروی سرزمینی را بر خلاف انتظار افزایش داده است. در دیدگاه های اسلامی با وجود نگاه ایدئولوژیک به مرز و سرزمین، مرزبانی دارای اهمیت و ارزش زیادی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصول متعدد خود به تمامیت ارضی و قلمرو سرزمینی اشاره نموده و ضمن احترام به حق حاکمیت کشورهای دیگر، حفاظت از تمامیت سرزمینی را در ردیف وظایف مهم رییس جمهور و تغییر خطوط مرزی را ممنوع و در شرایط ضروری تابع تشریفات خاصی می داند. گفتمان امنیت ملی در دوران تثبیت جمهوری اسلامی، بر توجه به سرزمین و قلمرو و انجام اقدامات قانونی و اجرایی گسترده در مراقبت از مرزها بوده است. با وجود این که مراقبت فیزیکی از مرز و عدم ریشه یابی نا امنی های جهانی و منطقه ای امنیت ساز نیست، مراقبت های مرزی، همزمان با بررسی مشکلات مرزنشینان و تعامل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با همسایگان و سایر عوامل تاثیر گذار، راهکار پیش رو است.