ارتباط خصوصیات مورفولوژیک ریشه با کارآیی مصرف نیتروژن در شش رقم سیب زمینی

طی دو آزمایش مزرعه ای و گلخانه ای، کارآیی مصرف نیتروژن و مورفولوژی ریشه ارقام مختلف سیب زمینی مورد مقایسه قرار گرفت و واکنش مورفولوژی ریشه به غلظت نیتروژن بررسی گردید. تیمارهای مورد مطالعه در آزمایش مزرعه ای شامل چهار مقدار نیتروژن (صفر، 90، 180 و 270 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و شش رقم سیب زمینی (فونتانه، کوراس، آگریا، میریام، کاسموس و پیکاسو) بودند. آزمایش گلخانه ای به روش کشت در ماسه اجراء شد و اثر غلظت های مختلف نیتروژن (100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) بر خصوصیات مورفولوژیک ریشه ارقام سیب زمینی مورد بررسی قرار گرفت. مصرف نیتروژن عملکرد کل غده و کارآیی نیتروژن ارقام سیب زمینی را تحت تاثیر قرار داد. بیشترین عملکرد غده در تیمار 270 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. تفاوت معنی داری بین سطوح کودی 180 و 270 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از نظر عملکرد غده مشاهده نشد. کارآیی مصرف و کارآیی زراعی نیتروژن با افزایش مقدار کاربرد نیتروژن کاهش یافت. در بین ارقام سیب زمینی، کاسموس، کوراس و پیکاسو بالاترین مقادیر عملکرد، کارآیی مصرف و کارآیی زراعی نیتروژن را دارا بودند. غلظت های مختلف نیتروژن بر کلیه صفات مورفولوژیک ریشه به استثنای قطر ریشه، اثر معنی داری داشت. با افزایش غلظت نیتروژن، حجم، وزن تر، وزن خشک، مجموع سطح و مجموع طول ریشه و همچنین وزن خشک اندام های هوایی در کلیه ارقام سیب زمینی افزایش و نسبت وزن خشک ریشه به وزن خشک اندام های هوایی و وزن ویژه ریشه کاهش یافت. تفاوت معنی داری بین ارقام سیب زمینی از نظر خصوصیات مورفولوژیک ریشه وجود داشت و ارقام با کارآیی بالاتر نیتروژن، در کلیه غلظت های نیتروژن سیستم ریشه قوی تر و گسترده تری را تولید نمودند.