ارائه یک سناریو از اخذ مالیات بر خودروهای سواری

مالیات بر موارد خاص یکی از انواع مالیاتهای پراهمیتی است که درکشورهای گوناگون اجرا می شود. E.T به لحاظ نظری و نیز به لحاظ اجرایی ساختار منظم و با حدود مشخصی مانند مالیاتهای دیگرچون مالیات بردرآمد، مالیات برثروت مالیات برارزش افزوده و مالیات برفروش ندارد. اتفاقا ویژگی ای که E.T را با سایر مالیاتها متفاوت می کند همین آزادی عمل در تعریف نظام اجرا و انتخاب پایه است. درمیان ویژگی های مختلف این مالیات در رابطه با پایه مالیاتی می توان از ویژگی های چون: 1) تولید زیاد و قابل کنترل توسط دولت 2) کشش پائین قیمتی 3) کشش درآمدی بالای یک 4) پیامدهای خارجی منفی، به عنوان مشخصه های متعارف این مالیات نام برد. از وجه دیگر، از ویژگی های دیگراین مالیات: 1) هزینه اجرای پائین و سهل الوصول بودن 2) عدم تعارض با معیارکارایی 3) وسیله ای برای ارتقاء سطح برابری، می باشد.این مقاله با توجه به اینکه اولا اجرای E.T در یک نظام فراگیر در ایران معقول مانده است و ثانیا سهم مالیات برکالا و خدمات در سبدمالیاتی ایران ناچیزاست، به ارائه یک سناریو از اجرای E.T در حوزه خودروهای سواری می پردازد. این سناریو براساس دواصل اقتصادی و مالیاتی کارایی و عدالت (توانایی پرداخت) یک نظام نرخ گذاری برخودروهای سواری را طرح ریزی می کند. این نظام از یک روش تحلیلی براساس دواصل مذکور به تفکیک انواع شیوه های اخذ و نیز به تفکیک انواع مختلف ویژگی های خودرو به عنوان یکی از سناریوهای ممکن در این چارچوب، استخراج می گردد. براساس محاسبات انجام شده برآوردی از آثاردر آمدی این مالیات ارائه شده و اثر توزیعی آن بررسی می گردد. با توجه به نوع طرح ریزی سناریوو مدنظر قرارگرفتن اصل عدالت (توانایی پرداخت) درنحوه نرخ گذاری، نتایج بدست آمده در تحلیل آثار توزیعی اهداف اولیه سناریو را تامین می نماید.