بررسی عوامل موثر بر جریان های تجاری میان ایران و اتحادیه ی اروپا- مطالعه ی موردی: بخش کشاورزی

این مقاله عوامل تعیین کننده و موثر را بر جریان های تجاری در بخش کشاورزی میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه ی اروپا با تاکید بر موافقت نامه ی تجارت و هم کاری بررسی می کند. به این منظور الگوهای جاذبه ی ایستای صادرات و واردات محصولات کشاورزی ایران و اتحادیه ی اروپا با آثار تصادفی و ثابت با استفاده از داده هایی ترکیبی برآورد شد. نتایج حاصل از برآورد الگوی ایستای جاذبه ی صادرات محصولات کشاورزی ایران به اتحادیه ی اروپا با آثار ثابت حاکی از آن است که متغیرهای تولید ناخالص داخلی کشورهای صادرکننده و واردکننده، فاصله ی جغرافیایی، نرخ واقعی ارز و میانگین ساده ی نرخ تعرفه بر محصولات کشاورزی ایران به لحاظ آماری معنادار و علامت آن مطابق انتظارات است. ضریب میانگین نرخ تعرفه 78/1 و حاکی از آن است که کاهش 10 درصدی در تعرفه های در قالب موافقت نامه ی تجارت و هم کاری می تواند صادرات محصولات کشاورزی را 8/17 درصد افزایش دهد. هم چنین نتایج حاصل از تخمین آثار خصوصی در الگوی جاذبه ی صادرات حاکی از آن است که بدون در نظر گرفتن دیگر عوامل و متغیرهای توضیحی در نظر گرفته شده، بیش ترین صادرات ایران به کشورهایی مانند آلمان، انگلستان، ایتالیا، فرانسه و اسپانیا خواهد بود. هم چنین نتایج حاصل از الگوی جاذبه ی ایستای واردات محصولات کشاورزی ایران با آثار ثابت حاکی از آن است که متغیرهای تولید ناخالص داخلی کشور ایران، تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو اتحادیه ی اروپا، فاصله ی جغرافیایی و نرخ واقعی ارز تاثیر معناداری بر واردات محصولات کشاورزی کشور از اتحادیه ی اروپا دارند.