بررسی عملکرد، صفات مورفولوژیکی و کیفیت علوفه در 19 اکوتیپ از گونه مرتعی Agropyron cristatum در شرایط کشت آبی و دیم در منطقه خجیر تهران

به منظور بررسی عملکرد و کیفیت علوفه، 19 اکوتیپ از گونه مرتعی Agropyron cristatumدر دو آزمایش دیم و آبی در ایستگاه خجیر تهران در طی سالهای 85-1386 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شدند و صفات، قدرت رویش بذر، ارتفاع، تاریخ گلدهی و گرده افشانی، عملکرد علوفه، و 5 صفت کیفی شامل: درصد قابلیت هضم، درصد پروتئین خام، درصد کربوهیدرات های محلول در آب، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF) و خاکستر کل مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده های دو آزمایش نشان داد که تفاوت بین دو شرایط کشت برای عملکرد و صفات مورفولوژیکی در سطح احتمال 1% معنی دار بود، ولی از لحاظ کیفیت علوفه تفاوتی بین دو محیط مشاهده نشد. به-نحوی که تفاوت بین اکوتیپ ها و اثر متقابل اکوتیپ در محیط برای کلیه صفات معنی دار بود. به طوری که اکوتیپ های 8p208 (اصفهان) و 4p4056 (گرگان) به ترتیب با عملکرد 1240 و 1336 کیلوگرم در هکتار، در شرایط آبی و اکوتیپ های m619 و 4p4056 و m619 با عملکرد 791 تا 901 کیلوگرم در هکتار، در شرایط دیم نسبت به سایر اکوتیپ ها عملکرد بیشتری داشتند. در مجموع، در دو محیط، اکوتیپ های m1722 (گرگان)، 8p208 (اصفهان) و 4p4056 (گرگان) با میانگین عملکردهای 933 تا 1021 کیلوگرم در هکتار از کیفیت علوفه بهتری نیز برخوردار بودند و به عنوان اکوتیپ های مناسب برای علوفه کاری در مراتع و اراضی کم بازده مشابه شرایط آب و هوایی خجیر در استان تهران پیشنهاد شدند. ضرایب همبستگی بین عملکرد علوفه با قدرت رویش بذر مثبت و معنی دار بود. بنابراین کربوهیدرات های محلول در آب با قابلیت هضم همبستگی مثبت و با درصد پروتئین خام همبستگی منفی و معنی دار داشت. البته رابطه بین قابلیت هضم و ترکیبات فیبری از قبیل ADF و فیبر خام منفی و معنی دار بود.