مطالعه عوامل کنترل کننده شوری در آبخوان آبرفتی دشت مند، استان بوشهر

در این تحقیق عوامل مؤثر در شوری منابع آب دشت مند در استان بوشهر مورد مطالعه قرار گرفته است. در این دشت هدایت الکتریکی چاه های بهره برداری بین 1727 تا بیشتر از 6000 میکرومهوس بر سانتیمتر در تغییر است. بهره برداری از این آبخوان در دو زون مجزا از هم باعث برقراری بیلان منفی شده است. عوامل گوناگونی مانند، سازندهای انحلال پذیر در اطراف دشت، وجود گنبد نمکی، نفوذ آب شور دریا و برگشت آبهای مصرفی از جمله عواملی هستند که می توانند منجر به کاهش کیفیت آب در این دشت شوند. با استفاده از نتایج آزمایش فیزیکی و شیمیایی مربوط به 28 حلقه چاه بهره برداری، نقش هر کدام از این عوامل در شوری منابع آب مورد تحلیل قرار گرفته است. از روش های آماری چند متغیره در ارزیابی مشخصه های کیفی استفاده شده است. نتایج نشان داده است که رخساره هیدروشیمیایی غالب (Ca،Mg-SO4) و مشاهده شده در 84 درصد از نمونه هاست. تحلیل خوشه ای، منابع آب را در 2 گروه مجزا قرار می دهد که منطبق با زون های بهره برداری در آبخوان است. نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد که 3/83 درصد از تغییرات کیفی آب با 3 عامل کنترل می شود. عامل اول و مهم ترین عامل، انحلال کانی های سولفاته موجود در سازند های گروه فارس در اطراف دشت مند است. انحلال هالیت در گنبد نمکی موجود در شرق دشت و نفوذ آب دریا، به عنوان عامل دوم در نظر گرفته شده است. عامل سوم را میتوان به انحلال گازکربنیک در آب نفوذی به آبخوان دانست که باعث تغییر در میزان بیکربنات شده است. در زون بهره برداری شمال دشت عامل دوم تاثیرگذار نیست.