مطالعه امکان استفاده از دوکفه ای Barbatia helblingii به عنوان پایشگر زیستی ترکیباتPAHs در سواحل بوشهر

هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) گروه بزرگی از آلاینده های آلی هستند. بسیاری از این ترکیبات، بالقوه سمی بوده و نتیجه تماس جانداران با این ترکیبات موضوع تحقیقات بسیاری را به خود اختصاص داده است. سواحل استان بوشهر محل انجام بسیاری از فعالیت های استخراج و حمل و نقل مواد نفتی در شمال خلیج فارس است و احتمال می رود مقادیر چشمگیری از این ترکیبات در آب و آبزیان این منطقه وجود داشته باشد. به منظور آگاهی از غلظت PAHs در آب دریا و دوکفه ای Barbatia helblingiiو بررسی امکان پایش این ترکیبات توسط دوکفه ای مذکور، نمونه برداری از آب و دوکفه ای در 5 ایستگاه مختلف درمنطقه جزر و مدی ساحل بوشهر انجام شد. پس از هضم و استخراج PAHsبا حلال های آلی، این ترکیبات به وسیله دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) تفکیک و سنجش شدند. نتایج نشان داد غلظت PAHs کل در آب ایستگاه های مورد مطالعه از 04/4 تا 03/31 میکروگرم در لیتر متغیر بوده است. غلظت این ترکیبات در بافت نرم دوکفه ای B.helblingii در ایستگاه های مورد مطالعه،54/129 تا 75/634 نانوگرم برگرم وزن خشک بوده است. غلظت PAHs در آب و صدف جمع آوری شده از ایستگاه های مختلف تفاوت معنی داری با یکدیگر داشت (05/0(P<. رافائل آلوده ترین و آب شیرین کن تمیزترین ایستگاه بود. نتایج نشان داد همبستگی مستقیم و معنی داری میان غلظت ترکیبات PAHs در آب و دوکفه ای وجود دارد (05/0(P<. با توجه به نتایج حاصل، دوکفه ای B.helblingii به عنوان گونه مناسبی برای پایش زیستی ترکیبات PAHs درسواحل بوشهر معرفی می شود.