نقش برنامه ریزی کالبدی درکاهش آسیب پذیری شهرها در برابرخطرات زلزله

آمادگی قبلی برای برخورد با زلزله، یکی ازمهم ترین عوامل در کاهش خسارت های ناشی از زلزله است. آمادگی برای برخورد با زلزله جنبه های گوناگونی دارد و می توان با استفاده از تمهیدات برنامه ریزی کالبدی، شهرها را به گونه-ای طراحی و برنامه ریزی کرد که به هنگام زلزله کمترین آسیب به آن ها وارد شود. در این مقاله شناساندن نقش برنامه ریزی شهری و کالبدی و موضوعات مرتبط با آن مانند: «ساختار شهر، بافت شهر، شکل شهر، تراکم های شهری و نحوه کاهش خسارت های زلزله از دیدگاه برنامه شهرسازی» بررسی شده است. ساختارهای شهری گوناگون، مقاومت های متفاوتی در برابر زلزله دارند و شاید بتوان گفت که به طور مثال: ساختار چند مرکزی بیش از ساختار تک مرکزی در برابر زلزله مقاومت دارد. با افزایش نسبت ساخته شده به کل سطح زمین و یا به فضای باز، آسیب پذیری فضای باز ناشی از ریزش آوار ساختمان ها و غیر قابل استفاده شدن بافت افزایش می یابد. بعضی از کاربری ها در شهر وجود دارند که نقش بسیار حساسی در جلوگیری از آسیب پذیری شهر در برابر زلزله دارند؛ این کاربری ها به «کاربری های ویژه» معروفند. آسیب دیدن این کاربری ها به دلیل عملکرد حساسی که به هنگام وقوع زلزله دارا می باشند،از حساسیت فوق العاده ای برخوردارند و ضروری است در مکانیابی این گونه کاربری ها دقت فراوان صورت گیرد تا حداقل به این مراکز آسیبی وارد نشود.