میزان پرتوزایی 210Po در توتون و سیگارهای مورد استفاده در ایران

پولونیم-210(Po210) یکی از اعضای زنجیره ی واپاشی اورانیم-238(U238) است که در پی فروپاشی گاز رادون (Rn222) موجود در اتمسفر، به همراه سایر دختران رادون از طریق نهشت اتمسفری و یا جذب ریشه ای به گیاهان مختلف از جمله توتون راه می یابد. در حین مصرف سیگار Po210 به همراه مادر- هسته اش Pb210 وارد دود شده و از این طریق وارد ریه فرد سیگاری و افراد پیرامون وی می شود. آلفای گسیل شده در فروپاشی Po210 به عنوان یکی از مهم ترین عوامل ابتلا به سرطان به ویژه در بین افراد سیگاری شناخته شده است. در این مقاله میزان پرتوزایی Po210 در گستره ی وسیعی از سیگارهای داخلی و خارجی به کمک طیف تابش آلفای گسیل شده از آن بررسی و ریشه های آن، به طور خاص، در توتون محصول استان گیلان مورد مطالعه قرار می گیرد. مقدار Po210 در سیگارهای ایرانی به طور متوسط 8/0±4/38 میلی بکرل بر گرم و در سیگارهای خارجی موجود 6/0±0/20 میلی بکرل بر گرم برآورد شده است، که نشان می دهد میزان Po210 در سیگارهای ایرانی بیش تر از گونه های خارجی می باشد. یافته های مطالعه ی حاضر نشان می دهد که خشک کردن برگ های توتون در محیط بسته ی گرم خانه ها و تماس مستقیم آن ها با گازهای حاصل از سوخت های فسیلی و نیز مصرف کودهای شیمیایی مهم ترین دلایل این فزونی در توتون محصول استان گیلان می باشند.