اثر مدیریت بقایای گیاهی، مصرف کمپوست و کود نیتروژن بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ذرت رقم دابل کراس 370

افزایش دانش مربوط به تاثیر نیتروژن معدنی و مواد آلی بر رشد علف های هرز و برهمکنش رقابتی آنها با محصولات زراعی، امکان مدیریت بهتر علف های هرز را فراهم می کند. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف بقایای گیاهی گندم (Triticum aestivum L.)، نیتروژن، کمپوست و کنترل علف های هرز بر ویژگی های زراعی گیاه ذرت (Zea mays L.) رقم دبل کراس 370 آزمایشی در سال های 1387 و 1388 در مرکز تحقیقات کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) استان فارس انجام شد. دو سطح علف های هرز (حضورعلف هرز و بدون علف هرز) به عنوان کرت های اصلی، سه میزان نیتروژن (صفر، 125 و 250 کیلوگرم در هکتار) به عنوان کرت های فرعی و 5 تیمار مواد آلی (شاهد؛ بدون بقایا، اختلاط بقایای گندم به مقدار 25 و 50 درصد و استفاده از کمپوست به مقدار 50 و 100 تن در هکتار) بعنوان کرت های فرعی فرعی بصورت یک آزمایش کرت های دو بار خرد شده، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از 125 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین تولید زیست توده علف های هرز و جذب نیتروژن از طریق علف های هرز را داشت (به ترتیب 2450 کیلوگرم و 17/25 کیلوگرم در هکتار). عملکرد دانه ذرت بطور معنی داری تحت تاثیر مصرف کمپوست و کود نیتروژن قرار گرفت و بیشترین مقدار عملکرد مربوط به تیمار 250 کیلوگرم کود نیتروژن و مصرف 100 تن کمپوست بود (11530 کیلوگرم در هکتار). تیمار حفظ بقایا همراه با نیتروژن نیز عملکرد دانه را نسبت به شاهد افزایش داد، اما میزان این افزایش کمتر از شرایط مربوط به تیمارهای کمپوست و کود نیتروژن بود. استفاده از کمپوست جهت افزایش ماده آلی خاک در دو عمق صفر تا 15 و 30-15 سانتیمتری خاک بهتر از تیمار حفظ بقایای گیاهی بود. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که استفاده از کمپوست به همراه مقادیر بالای کود نیتروژن می تواند توان بالقوه آلایندگی نیترات برای آبهای زیر زمینی داشته باشد. اگرچه اثرات مثبت استفاده از کمپوست بیشتر از کاربرد بقایا بود، اما استفاده از بقایای گیاهی سالم تر و کم هزینه تر است.