بررسی قوانین مرتبط با رسیدگی به تخلفات پزشکی در ایران

هدف مطالعه حاضر بررسی قوانین رسیدگی به تخلفات پزشکان و شکایات پزشکی در ایران است تا ضمن ایجاد تصویری جامع از این قوانین، نقاط ضعف و قوت آن ها در رابطه با تولیت نظام سلامت آشکار شود.
پنج بانک اطلاعاتی داخلی و دو پایگاه اطلاع رسانی حقوقی مرتبط به صورت هدفمند و با استفاده از واژگان کلیدی جستجو شدند. با انجام این جستجوها، ده قانون مصوب مجلس شورای اسلامی، دو آیین نامه مصوب هیات وزیران، شش نهاد (ساختار) مرتبط و سیزده مقاله و کتاب علمی مرتبط شناسایی شد. قوانین و منابع به دست آمده با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا توسط دو نفر از محققان و با توجه به دیدگاه های نه نفر از صاحبنظران تحلیل و دسته بندی شدند. از سایر منابع برای تکمیل بحث استفاده شد.
قوانین و آیین نامه های یافت شده بر اساس پنج دسته از تخلفات شامل اداری، تعزیری، بیمه ای، حرفه ای و کیفری تقسیم بندی شدند. در مورد هر گروه تعریفی از نوع تخلف، مصادیق تخلف، سازمان های مجری قانون و افراد تحت شمول ارایه شد.
قانون گذار جنبه های مختلف اعمال پزشکی را تحت نظارت قرار داده و در هر مورد برای عدول از رفتارهای تعیین شده مجازات هایی در نظر گرفته است. اما ضعف هایی در چگونگی تعریف، تقسیم بندی و قانون گذاری در خصوص این مساله وجود دارد. نامشخص بودن معیار تعریف جرایم پزشکی، ابهام در صلاحیت مراجع، ابهام در برخورد با تخلفات بیمه ای و ابهام در تعریف و توان بازدارندگی بعضی مجازات های تعیین شده از آن جمله اند.