ارزیابی حقوقی تعارض منافع در حقوق نظام سلامت ایران

تعارض منافع موضوعی است که به طور عینی اتفاق می افتد. تعارض منافع یا تعارض علایق (Conflict of interest) به حالت و وضعیتی اطلاق می شود که شخص یا اشخاصی از یک طرف در مقام و مسوولیت مورد اعتماد دیگران قرار می گیرند و از طرف دیگر خود دارای منافع شخصی یا گروهی مجزا و در تقابل و تعارض با مسوولیت مورد نظر هستند. به بیان دیگر، فرد به صورت ناخواسته و در حالت بی طرفی در شرایطی قرار گیرد که میان منافع شخصی و حرفه ای او تضاد ایجاد شود.
عرصه ی سلامت با توجه به جایگاهش در هجوم گستره های شیوع تعارض منافع قرار دارد که به شکل های مختلفی پیش می آیند؛ این تعارض منافع ها گاهی در منافع (مادی- غیر مادی) و مابین اعضای گروه پزشکی (حقیقی- حقوقی) رخ می دهد و گاهی اشخاصی از گروه های پزشکی غیر بالینی(حقوقی و اداری، آموزش، پژوهش یا درمان) هم درگیر آن می شوند. اهداف متفاوت و ناهماهنگ، تداخل اختیارات، ناهماهنگی در روند ارزیابی و نظام پاداش و کیفر، وظایف متقابل و وابستگی آنان به یکدیگر، عدم وجود منابع کافی و تفاوت در شان و سطوح در روابط مالی محققان و پزشکان در کلینیک ها و موسسات پزشکی دخیل در امر سلامت، همه از علل بروز تعارض منافع هستند. در این بررسی موضوعاتی چون تعارض منافع در حقوق، برخورد با تعارض منافع در کشورهای دیگر، تعارض منافع در حقوق ایران، تعارض منافع در نظام سلامت و موارد بروز آن، دریافت هدایا، روابط با صنعت داروسازی، روش های مدیریت تعارض منافع و مقررات ایران در این خصوص مورد توجه قرار گرفته و نتیجه گیری می شود که برای رفع تعارض منافع در نظام سلامت ایران، ابتدا باید موضوع تعارض منافع در متن قانون بیاید و ضمن ترسیم احکام اصلی آن، قوانین متعارض و مصادیق تخلف همراه مقررات لازم جهت تنظیم امور، پیشگیری و مدیریت اقسام تعارض منافع در گستره ی سلامت تدوین شود.