راهنمای برنامه سازی حوزه های شهری در چارچوب توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی

در سالهای اخیر، رویکرد توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از تکاملیافتهترین دیدگاه های توسعه شهری، که بر ارتباط متقابل حمل و نقل عمومی و توسعه شهری تاکید دارد، مطرح شده است. این رویکرد از ویژگی هایی چون ارتقای کیفیت طراحی محلهای، افزایش کاربری های مختلط، گسترش تعاملات اجتماعی، کاهش استفاده از اتومبیل و گسترش گزینه های جابهجایی سازگار با حمل و نقل عمومی همانند دوچرخهسواری و پیادهروی، برخوردار است. با گذشت یک نسل از تجربه بهکارگیری رویکرد مذکور در تدوین الگوی توسعه شهری برای کشورهای پیشرو، بسیاری از موانع و چالش های سد راه اجرا و اثربخشی آن آشکار شده است که خود متضمن بهرهگیری کامل از پتانسیلهای این نوع از توسعه است. با این وجود، عدمشناخت صحیح ماهیت این نوع از توسعه و در نتیجه بیتوجهی به اصول مورد نظر آن در تدوین ضوابط و مقررات شهرسازی به عنوان یکی از چالش های پیش روی باقیمانده است. این نوشتار با بهرهگیری از روش مطالعه اسنادی ابتدا با معرفی اجمالی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی، به شناسایی ماهیت آن پرداخته است و سپس با مطالعه اصول مورد نظر در این رویکرد، راهنمای کلی برنامهسازی در پروژه های TOD را با رعایت چهار اصل کلی شامل توسعه فشرده، اختلاط کاربری ها، پیادهمداری و تسهیلات حمل و نقل و جابهجایی بیان میدارد.