راهبرد حکومتی امام خمینی (ره) در مقایسه با رهبران روحانی مشروطه

نهاد روحانیت، در گذشته و حال مهم ترین سهم را در حفظ و ترویج اسلام داشته و دارد. این نهاد خصوصا در دهه های پیشین و از جمله در دوران نهضت مشروطه با آفات، اختلافات و مشکلاتی مواجه بوده که باعث شکاف و چند دستگی میان ایشان گردید و علی رغم طراحی چارچوب نظری نظام حکومتی اسلام نتوانستند در مقام اجرا این استراتژی را پیاده نمایند. در مقابل، حضرت امام(ره) با درک روشن آفات موجود در حوزه های علمیه و همین طور مباحث و رویدادهای تاریخی با اتخاذ یک استراتژی جامع تلاش کرد اندیشه اسلام را به عنوان تفکری که قابلیت اداره جامعه را دارد، به پیش برده و در جامعه حاکم کند.
در این مقاله، تلاش شده دلایل اختلاف میان رهبران روحانی صدر مشروطه و وضعیت نهاد روحانیت و حوزه های علمیه در قبل از انقلاب اسلامی تشریح شده و با نگاهی به استراتژی حضرت امام(ره) در دوران انقلاب اسلامی که بر خلاف عصر مشروطه به حاکمیت نظام اسلامی منجر شد، عملکرد سیاسی نهاد روحانیت در این دو دوره مهم به صورت تطبیقی بررسی شود.