اداره مرحله سوم زایمان؛ اثر زود و دیر بستن بندناف و تجویز معمولی اکسی توسین

مرحله سوم زایمان احتمالا خطرناکترین مرحله زایمان است زیرا خطر خونریزی مادر را تهدید می کند. هدف اصلی از این مطالعه بررسی اثر زود یا دیر بستن بند ناف و تجویز اکسی توسین پس از زایمان بر مدت مرحله سوم زایمان و میزان خونریزی مادر در این مرحله و میزان احتباس جفت می باشد.
این مطالعه روی 460 مورد زایمان یک قلو انجام شد. زایمان های با سن حاملگی کمتر از 34 هفته، نوزاد دچار دیسترس تنفسی و وزن کم موقع تولد (کمتر از 2000 گرم) و نیز مادران Rh- از مطالعه حذف شدند. مرحله سوم زایمان به سه روش اداره شد. در روش یک (230 مورد) بلافاصله بعد از خروج نوزاد، بندناف کلامپ شد (به عنوان گروه شاهد) در روش دو (115 مورد) بندناف رها می شد و نوزاد روی میز هم سطح تخت قرار می گرفت، پس از ظاهر شدن علایم جدا شدگی جفت، بند ناف کلامپ می شد. در روش سه (115 مورد) بلافاصله پس از خروج نوزاد، بند ناف کلامپ و 10 واحد اکسی توسین عضلانی به مادر تزریق شد. در هر سه روش بعد از ظاهر شدن علایم جدا شدن، جفت با مانور Brandt-Andrews خارج می شد. افراد سه گروه از نظر سن، زمان مرحله اول و دوم زایمان به یکدیگر نزدیک و از نظر داشتن سابقه غیر طبیعی مرحله سوم، سزارین قبلی و تعداد حاملگی، انجام القا در زایمان و روش زایمان طبیعی یکسان بودند.
زمان مرحله سوم در روش یک 1.8±8.5 دقیقه و در روش دو 1.9±3.6 دقیقه و در روش دو 1.9±4.2 دقیقه بود که بین روش های یک با دو اختلاف معنی دار وجود داشت (P<0.05) ولی بین روش یک با سه و دو با سه اختلاف معنی دار نبود. در روش یک 4 مورد (3.5%) احتباس جفت دیده شد. میانگین حجم خونریزی مرحله سوم و انحراف معیار در روش یک 126±90.3 میلی لیتر و در روش دو 63± 72میلی لیتر و در روش سه 70±54.9 میلی لیتر بود که بین روش ها اختلاف معنی دار بوده است. که روش یک با سه اختلاف معنی دار داشته است ولی یک با دو و دو با سه معنی دار نبود.
با توجه به نتایج حاصل توصیه می شود که به منظور کاهش زمان مرحله سوم و نیز کاهش مقدار خونریزی، بندناف زود کلامپ نشود.