وراثت پذیری صفات موثر در طعم میوه و معرفی بهترین شاخص اصلاح طعم در خیار

در این بررسی پانزده ژنوتیپ بومی خیار به عنوان والدین، هشت والد به عنوان والد پدری و هفت والد به عنوان والد مادری، در قالب طرح ژنتیکی فاکتوریل کارولینای شمالی II (NCD II) تلاقی داده شدند. پارامترهای موثر در طعم خیار شامل صفات سفتی گوشت، سفتی پوست، عطر، مزه، تردی، میزان ماده خشک، اندازه گوشت و نسبت قطر تخمدان به قطر میوه اندازه گیری شدند. معنی دار نبودن اکثر صفات در والد نر و ماده نشان دهنده دخالت اندک واریانس افزایشی در کنترل صفات مذکور بود. منبع تغییر نر× ماده، برای کلیه صفات معنی دار شد، پس برای کلیه صفات در این ژنوتیپ ها، می توان با استفاده از هیبریدهای F1 از هتروزیس بهره برداری کرد. وراثت پذیری عمومی برای اکثر صفات زیاد بود، که نشان دهنده تنوع ژنتیکی بالای این صفات در ژرم پلاسم مورد استفاده است. با توجه به همبستگی های ژنتیکی صفات می توان اشاره کرد که با کاهش قطر حفره بذری میزان تردی میوه افزایش می یابد و صدای برخاسته از خیارهای کشیده تر و باریک تر مطلوب تر است و میوه های تردتر، مزه بهتر و مطلوب تری دارند. بهترین هیبرید از نظر صفت عطر و مزه نسبت به میانگین والدین و والد برتر، هیبرید 39×97 بود. بهترین شاخص اصلاح طعم در خیار گزینش همزمان سه صفت عطر، مزه و تردی بود که در صورت استفاده از این شاخص برای گزینش همزمان این سه صفت در مقایسه با پاسخ حاصل از گزینش تنها برای تک تک صفات، به ترتیب 009/1، 004/1 و 001/1 بود.