آنوریسم های مغزی و نتایج درمان جراحی آنها در بیمارستان قائم مشهد در طی سال های 1386-1377

هدف از این مطالعه گذشته نگر، بررسی نتایج درمان جراحی زودرس و تاخیری در بیماران با آنوریسم مغزی پاره شده که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند، شناخت عوامل موثر و یافتن راهکارهای مناسب برای بهبودی و ارتقای درمان این بیماران می باشد.
این مطالعه بصورت گذشته نگر و بر پایه اطلاعات بیمارستانی موجود در پرونده های بیماران، در یک دوره زمانی ده ساله (1386-1377) در بخش جراحی مغز و اعصاب بیمارستان قائم(عج) مشهد صورت گرفته است. در این مطالعه، مشخصات فردی، بیماری های زمینه ای، فاصله زمانی شروع خونریزی تا بستری در بیمارستان و یافته های تصویری موجود برای همه بیماران با آنوریسم مغزی، زمان عمل جراحی، نوع عمل و عوارض ایجاد شده و نتایج آن در مدت بستری این بیماران مورد بررسی قرار گرفت.
در مدت ده سال، 183 بیمار با آنوریسم مغزی در بیمارستان بستری و درمان شدند. بیشترین گروه سنی، در سنین 60-50 سال و میانگین سنی 48/1± 06/48 سال در مردان و 09/1 ± 17/50 در زنان و میانگین کلی 88/0 ± 05/49 ثبت گردید. هیپرتانسیون و استعمال سیگار شایعترین عوامل زمینه ای در این افراد گزارش شد و سردرد ناگهانی و کاهش هوشیاری شایعترین علامت و نشانه بعد از پارگی آنوریسم بود. شریان رابط قدامی و شریان مغزی میانی، شایعترین محل استقرار آنوریسم بودند. 140نفر (5/76%) از بیماران با عمل جراحی درمان شدند که 21 نفر (15%) در سه روز اول و 112 نفر (80%) بعد از دو هفته تحت عمل قرار گرفتند. میزان عوارض شدید بعد از عمل جراحی و فوت در گروهی که در سه روز اول (زودرس) تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند 4/52% و در بیماران با عمل جراحی تاخیری 2/15% بود. در این مطالعه مهمترین عامل در بروز عوارض و مرگ و میر در عمل جراحی آنوریسم، گرید نورولوژیک بیمار و زمان عمل جراحی بوده است.
در این مطالعه نشان داده ایم که افزایش در گرید نورولوژیک Hunt&Hess با افزایش میزان عوارض و فوت و استفاده از روش جراحی تاخیری با کاهش در مورتالیته و عوارض پس از عمل همراه بوده است. فاکتورهای دیگر از جمله دیابت، فشارخون بالا، مصرف سیگار و اعتیاد، رابطه معنی داری با میزان عوارض و مورتالیته نداشتند. اگرچه این مطالعه و گزارشات دیگر مراکز در ایران نشان می دهد که میزان مرگ و میر و عوارض بعد از عمل جراحی زودرس آنوریسم (سه روز اول بعد از خونریزی) بیشتر از عمل جراحی تاخیری آن می باشد ولی به دلیل آنکه بخشی از بیماران قبل از رسیدن به مرحله تاخیری به علت خونریزی مجدد و یا وازواسپاسم فوت می کنند، نیاز به بررسی بیشتر نتایج درمان جراحی زودرس و پی آمدهای تاخیر دردرمان جراحی وجود دارد.