بررسی و نقد سند و متن حدیث کنز مخفی
نویسنده:
چکیده:
در متون اسلامی، بویژه متون عرفانی و فلسفی حدیثی قدسی با این عبارت یا شبیه آن به چشم می خورد: «کنت کنزا مخفیا فخلقت الخلق لکی اعرف» که به صورت گسترده و به مناسبت های گوناگون از جمله فلسفه آفرینش مورد استناد قرار می گیرد.
این حدیث می تواند با چند رویکرد مورد بررسی قرار گیرد: با رویکرد شبهات محتوایی حدیث که مباحث فلسفی و کلامی و عرفانی را تشکیل می دهد و توضیحات و شروح متعدد حدیث مزبور ناظر به این جنبه است، با رویکرد تاثیر آن بر عرفان نظری و همچنین سیر تاریخی آن، و بالاخره با رویکرد علم الحدیث که با این رویکرد به جز اظهار نظرهای متناقض و پراکنده در لابه لای کتاب های اسلامی تحقیق مستقلی صورت نگرفته است.
رویکرد اخیر، بر خلاف رویکردهای گذشته - که بیشتر با تایید و پذیرش حدیث همراه است - با دیدگاه نقادانه دانش حدیثی به سراغ آن رفته است و با استناد به قراینی همچون الفاظ حدیث، موضوع حدیث، سند حدیث و دیدگاه محدثین و نقد محتوایی اجمالی، ساختگی بودن آن را به عنوان حدیث نتیجه گیری نموده؛ گر چه از جنبه محتوایی با تاویلاتی می تواند قابل قبول باشد.
این حدیث می تواند با چند رویکرد مورد بررسی قرار گیرد: با رویکرد شبهات محتوایی حدیث که مباحث فلسفی و کلامی و عرفانی را تشکیل می دهد و توضیحات و شروح متعدد حدیث مزبور ناظر به این جنبه است، با رویکرد تاثیر آن بر عرفان نظری و همچنین سیر تاریخی آن، و بالاخره با رویکرد علم الحدیث که با این رویکرد به جز اظهار نظرهای متناقض و پراکنده در لابه لای کتاب های اسلامی تحقیق مستقلی صورت نگرفته است.
رویکرد اخیر، بر خلاف رویکردهای گذشته - که بیشتر با تایید و پذیرش حدیث همراه است - با دیدگاه نقادانه دانش حدیثی به سراغ آن رفته است و با استناد به قراینی همچون الفاظ حدیث، موضوع حدیث، سند حدیث و دیدگاه محدثین و نقد محتوایی اجمالی، ساختگی بودن آن را به عنوان حدیث نتیجه گیری نموده؛ گر چه از جنبه محتوایی با تاویلاتی می تواند قابل قبول باشد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
171
لینک کوتاه:
magiran.com/p981593
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!