خرافه گرایی در عزاداری؛ دلایل شکل گیری و راه برون رفت از آن

عزاداری در شهادت معصومین به ویژه حضرت سیدالشهداء یکی از سنت ها و مراسم مهم شیعیان است که به عنوان شاخصه ی مهم مکتب تشیع، از صدر اسلام توسط اهل بیت، عاشقان و رهروان آنان حفظ و برقرار گردیده است.
طبیعی است که پس از گذشت قرن ها از این وقایع تاریخی و سرنوشت ساز و جبهه گیری شدید دشمنان و طاغوتیان زمان، این حقایق تاریخی، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه توسط دشمنان و یا متاسفانه دوستان جاهل، دست-خوش تحریف گردد.
نگارنده در ابتدای این مقاله تلاش کرده است تعریف صحیحی از عزاداری ارائه دهد و به بیان تاریخچه و فلسفه ی عزاداری بپردازد.
در ادامه آسیب ها و آفت هایی که در عزاداری معصومین، به ویژه حضرت سیدالشهداء، راه پیدا کرده است بیان شده که به سه دسته زیر تقسیم می شوند:1) آسیب ها در بعد اندیشه و مبانی فکری؛ مثل شبهات وهابیت، توطئه های استکباری، سوء استفاده ی سکولاریزم، نگاه کاسب کارانه به مقوله ی عزاداری و...
2) آسیب ها در بعد گفتار و نوشتار؛ مانند خواندن روضه های دروغین و بی-پایه، به کار بردن الفاظ و ادبیان سخیف، محو شدن برخی سنت های پسندیده، گرایش به تفکر صوفی گرایانه و عزلت نشینی و توجه نکردن به مسائل اجتماعی و سیاسی، گرایش های عامه پسند (که در بعد اندیشه نیز مطرح می-شود)، و...، که همه ی این مصادیق به سه محور تحریف، تضعیف و بدعت برگشت می کند.
3) آسیب ها در بعد رفتار که برگشت به حوزه ی عملکرد دارد؛ مثل شور محوری به جای شعور محوری، کاسب کاری، توجه بیش از حد به قالب و ظاهر مداحی تا محتوا، باند بازی و مرید بازی، ارتباط نداشتن با علما و روحانیت و...
عامل و انگیزه به وجود آمدن این گونه آسیب ها را می توان نقش حکومت ها و تاریخ نگاران درباری، خشک مغزی و جمود فکری، دگرگونی فضای اجتماعی و تغییر در گفتمان عاشورا و نگاه تقدیرگرایی در تفکر دینی برشمرد، که برای رفع و جلوگیری از ورود چنین تحریف هایی، توجه عملی به فرمایشات علما و مراجع عظام تقلید، به ویژه رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبری(مد ظله العالی)، رعایت بایسته های عزاداری، آشنایی با احکام عزاداری و عمل به آنها پیشنهاد می گردد.