نقش موقعیت در شکل گیری ژانر: معرفی یک رویکرد
نویسنده:
چکیده:
این مقاله می کوشد نقش «موقعیت» را در شکل گیری ژانرها بررسی کند. برای این منظور مفهوم ژانر در حوزه ی رتوریک که از فن خطابه غرب باستان تا حوزه-های ارتباط شناسی را در قرن بیستم در برمی گیرد به بحث گذاشته شده است. برخلاف رویکردهای ادبی که عمدتا ویژگی های درون-متنی (فرم و محتوا) پدیدآورنده ژانرهای متفاوت است، در این رویکرد عوامل برون-متنی همچون موقعیت و مخاطب زیربنای تعریف ژانر است، و هر گونه تغییر در درک منتقدان از این عوامل تغییرات عمده ای را در تعریف ژانر به وجود می آورد. تا پیش از قرن بیستم مفهوم موقعیت مفهومی محدود و ایستا بود که سخنور و مخاطب نقش خاصی در شکل گیری آن نداشتند، و به همین دلیل ژانرهای متناسب با هر موقعیت نیز کاملا مشخص و تعریف شده بود. حال آن که در قرن بیستم و با طرح نظریه های منتقدانی چون باختین و کارولین میلر، موقعیت و به تبع آن، ژانر به مفهومی پویا و دگرگون شونده تبدیل یافت که در یک فرایند ارتباطی شکل می گیرد و به همین دلیل، خود محصول کنش مشارکین در موقعیت است. در این مقاله، پس از پرداختن به نظریه های ژانر در حوزه فن خطابه یونان و روم باستان، نشان داده شده است که پیوند یافتن ژانر با کنش اجتماعی در قرن بیستم، ژانر را به ابزاری برای تولید و بازتولید ارزش ها و پیش فرض های ایدئولوژیک در یک فرهنگ خاص تبدیل می کند و در این فرایند مولف، متن و مخاطب به طور همزمان دخیل اند. این رویکرد به ژانر، در مطالعات ادبی نیز پیامدهایی داشته که در پایان به برخی از آن ها اشاره شده است.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
در صفحه:
87
لینک کوتاه:
magiran.com/p991614
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!