بررسی اثرات فراکسیون های عصاره گیاه ریحان Ocimum bacilicum بر سندرم محرومیت مرفین در موش

اثر ضددردی گیاه ریحان به اثبات رسیده است. این اثر گیاه در روش صفحه داغ، توسط نالوکسان مهار شده است.
به منظور مشخص نمودن اجزای موثر و فعال عصاره تام گیاه ریحان در کاهش علایم سندرم محرومیت مرفین که با نالوکسان القاء شد، فراکسیون سازی عصاره تام صورت گرفت.
برای ایجاد وابستگی، موش را به مدت سه روز به صورت زیرجلدی تحت تزریق مرفین سه بار در روز به ترتیب با دوزهای 50، 50 و 75 میلی گرم بر کیلوگرم قرار داده شد و در روز چهارم آخرین دوز مرفین (50 میلی گرم بر کیلوگرم) و پس از دو ساعت نالوکسان (5 میلی گرم بر کیلوگرم) تزریق شد. تزریق عصاره نیز نیم ساعت پس از آخرین تزریق مرفین صورت گرفت و تعداد پرش ها یک دقیقه پس از تزریق نالوکسان به مدت نیم ساعت شمارش شد. عصاره متانولی گیاه در آب سوسپانسیون شد و با کلروفرم استخراج شد و به دو جزء آبی و کلرفرمی تقسیم شد. فاز کلرفرمی پس از تغلیظ با حلال آب - متانول (9:1) سوسپانسیون شد و با اتردوپترول استخراج شد. دوز به کار رفته در مورد تمام عصاره ها 1460 - 150 میلی گرم بر کیلوگرم بود.
عصاره های متانولی، کلرفرمی و اتردوپترولی در مقایسه با عصاره های آبی و هیدروالکلی اثرات کاهندگی بیشتری در تعداد پرش های ناشی از سندرم محرومیت داشتند. برای جداسازی بیشتر فراکسیون اتردوپترولی از کروماتوگرافی ستونی استفاده شد. فعالیت فراکسیون حاصل از ستون، 4 مرتبه فعال تراز عصاره تام بود.
نتایج مشخص نمودند که عصاره گیاه ریحان و به خصوص اجزاء غیر قطبی آن قادرند علایم سندرم محرومیت مرفین را کاهش دهند.