بکارگیری مثلث های هنجار در محاسبات ریاضی و پیاده سازی هندسه در ساخت و اجرای معماری سنتی ایران

برای ساختن یک بنا از نخستین گامها تا مراحل پایانی، هماره نیازمند دانش هندسه هستیم. امروزه استفاده از ابزارهای بسیار دقیق که خود بر پایه دانش ریاضیات و هندسه ساخته شده است، در تمامی امور ساختمانی رواج دارد. یکی از پرسشهای متداول در معماری گذشته، چگونگی اجرای تناسبات و تقسیم بندی ها در معماری سنتی، بدون داشتن ابزار امروزی است. در گذشته، پیاده سازی فرم و اندازه های ساختمان با استفاده از دانش هندسه انجام میگرفت که خود بنیان کنترل ساختمان از لحاظ زیبایی و ایستایی را بر عهده داشت. بکارگیری مثلث هنجار با استفاده از ابزار ساده و در دسترس معماران، ساختاری بود که کاربردهای گوناگونی داشت؛ مانند جذر گرفتن یا مجذور کردن اعداد و تقسیم بندی خطوط، که از ارکان هندسه عملی است. از آغاز پیاده سازی نقشه ها، تا ترسیم گره چینی های هندسی، معمار همواره با تقسیم بندی خطوط سروکار دارد. دانش مثلث هنجار، بر پایه مفاهیم ساده هندسی قابل درک برای معماران و هنرمندان بنیاد گذاشته شده است و ساختار آن به گونهای است که با ابزار معماری و در ابعاد ساختمانی با دقت تمام قابل اجرا است. با تسلط معماران بر این روش، کلیه تقسیم بندی ها در ابعاد کوچک در تزیینات وابسته به معماری و در ابعاد بزرگ در تقسیم بندی های زمین بنا و پیاده سازی قوسهای تاقها و تویزه ها به سادگی و با دقت قابل انجام خواهد بود. روش های دیگری نیز برای تقسیم بندی وجود دارد که یا دقت لازم را نداشته یا در ابعاد و اندازه های معماری و با وسایل ساده معماری پاسخ گو نیستند. به کار گیری مثلث هنجار در انجام اعمال هندسی بالا در این مقاله برای نخستین بار معرفی میشود. بدین گونه، افزون بر روشن شدن ضرورت شناخت هندسه برای معماران، گوشهای از توانمندی معماران ایرانی در دانش هندسه آشکار میگردد.