تحلیل ابعاد شغل در سازمان ها

مشاغل شالوده طراحی سازمان محسوب شده و ابعاد شغل، نقش مهمی در تئوری سازمان بازی می کنند. خصوصا ابعاد شغل سازه مهمی در تعیین انگیزش، رضایت شغلی، تعهد سازمانی، اثربخشی و خلاقیت در سازمان ها است. پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت و اولویت ابعاد شغل در انواع سازمان ها و مشاغل، انجام شده است. برای نیل به این هدف، 44 تحقیق که در فاصله دهه 1970 تا دهه 2010 انجام شده اند، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج فراتحلیل نشان می دهد که پژوهش درباره ابعاد پنجگانه شغل در سازمان های دولتی نسبت به سازمان های خصوصی، سازمان های خدماتی نسبت به سازمان های تولیدی، سازمان های آموزشی نسبت به سیستم های بانکی و بیمه، مشاغل مدیران نسبت به مشاغل مرئوسین، مورد تاکید بیشتری بوده اند. در بین ابعاد پنجگانه شغل، اهمیت شغلی از بالاترین سطح و آزادی شغلی از کمترین سطح تحلیل برخوردار بوده اند. از نظر تاریخی آزادی شغلی در سازمان ها رو به کاهش نهاده است و تنها بعدی است که در بعضی از مشاغل مقیاس آن کمتر از متوسط بوده است. حال آن که آزادی شغلی نقشی کلیدی در شکل گیری توان انگیزشی شغل و سایر خروجی های شغل نظیر خلاقیت و رضایت دارد. براین اساس، پیشنهاد شد تا سازمان ها از نتایج تحقیق در برنامه ریزی و اولویت بندی مشاغل و ابعاد پنجگانه برای طراحی و بازطراحی مشاغل، در راستای افزایش توانایی انگیزشی مشاغل و سایر خروجی های شغل، استفاده کنند.