قضیه سم پاشی هوایی (اکوادور علیه کلمبیا)؛ تریل اسملتر قرن بیست و یکم؟

دعوای اکوادور علیه کلمبیا معروف به قضیه سم پاشی هوایی که در 31 مارس 2008 تحت رسیدگی دیوان بین المللی دادگستری قرار گرفت، مستعد طرح نکات و مسائلی است که از بعد زیست محیطی خصوصا در حوزه آلودگی های مرز گذر قابل بررسی است به نحوی که برخی محققین بدان لقب تریل اسملتر قرن بیست و یکم داده اند.() قضیه تریل اسملتر() (دعوای میان ایالات متحده آمریکا و کانادا) نزد علاقه مندان مباحث حقوق بین الملل محیط زیست، موضوع ناشناخته ای نیست. در باب شهرت و آوازه قضیه مذکور، همین بس که به گفته پرو تیلور() می توان آن را «ضرب المثل»() حقوق بین الملل محیط زیست دانست.() بی شک مهم ترین و ارزنده ترین ره آورد رای داوری تریل اسملتر را باید در اصل «استفاده غیر زیان بار از سرزمین»() خلاصه کرد.
اینکه قضیه سم پاشی هوایی تا چه حد ظرفیت توسعه و تبیین جایگاه اصل مذکور در نظام حقوق بین الملل محیط زیست را دارد، ضمن پرهیز از هرگونه پیش داوری قبل از صدور رای و تصمیم نهایی دیوان بین المللی دادگستری نیازمند مداقه و بررسی بیشتری پیرامون سابقه قضایی و ادبیات حقوقی به جای مانده در این زمینه است و مقاله حاضر سعی می کند در این مسیر گامی بردارد.