بررسی امکان جایگزینی روغن های گیاهی (سبوس برنج، سویا و بزرک) به جای روغن ماهی در جیره غذایی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

در این تحقیق اثرات جایگزینی روغن های گیاهی مختلف به جای روغن ماهی جیره غذایی بر روند رشد، ترکیب بیوشیمیایی و ترکیب اسیدهای چرب فیله ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور پنج جیره غذایی ایزونیتروژنیک و ایزولیپیدیک با منابع مختلف روغن شامل: صد در صد روغن ماهی (جیره 1)، صد در صد روغن سبوس برنج (جیره 2)، صد در صد روغن بزرک (جیره 3)، صد در صد روغن سویا (جیره 4) و جیره 5 حاوی مخلوط روغن های ماهی، سبوس برنج، بزرک و سویا با نسبت 1:1:1:1 تهیه شدند. جهت اجرای آزمایش تعداد 450 عدد ماهی 1±90 گرمی (15 تانک و 30 عدد ماهی در هر تانک) 2 بار در روز در حد سیری به مدت 15 هفته تغذیه شدند. در انتهای دوره بیشترین میزان وزن نهایی در ماهیان تیمار اول (28/280 گرم) بدست آمد، با این حال اختلاف معنی داری از لحاظ وزن نهایی و فاکتور وضعیت در بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد. میزان FCR از 12/1 تا 24/1 متغیر بود و ماهیان تغذیه شده با روغن ماهی اختلاف معنی داری را با سایر گروه ها نشان دادند. ماهیان تغذیه شده با روغن ماهی کمترین میزان چربی لاشه را داشتند که اختلاف معنی داری را با سایر تیمارها نشان داد. ترکیب اسیدهای چرب بافت انعکاس دهنده ترکیب اسید چرب جیره بود. بیشترین میزان امگا 3 در بافت فیله ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی روغن بزرک (80/21 درصد) و اختلاف معنی داری را با سایر تیمار ها نشان داد و کمترین آن در بافت ماهیان تغذیه شده با روغن سبوس برنج(84/7 درصد) بود. بیشترین میزان اسیدهای چرب 6-n در بافت ماهیان تغذیه شده با جیره های غذایی حاوی روغن سویا (72/31 درصد) مشاهده شد و کمترین آن در بافت ماهیان تغذیه شده با جیره حاوی روغن ماهی (15/19 درصد) بود. بیشترین میزان DHA در ماهیان تغذیه شده با روغن ماهی (10/10 درصد) که اختلاف معنی داری را با سایر تیمارها نشان داد و کمترین آن در ماهیان تغذیه شده با روغن سبوس برنج (81/2درصد) و سویا (94/2 درصد) ثبت شد. در مطالعه حاضر کاهش چشمگیری در نسبت 6-n/3-n در ماهیان تغذیه شده با روغن سبوس برنج و سویا مشاهده شد، که از لحاظ تغذیه ای می تواند به عنوان یک نکته منفی مطرح باشد. از سوی دیگر بالاترین نسبت 6-n/3-n در ماهیان تغذیه شده با روغن بزرک (91/0) بود که با این نسبت در روغن ماهی (89/0) قابل مقایسه بود. نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که ترکیب مناسب روغن های گیاهی و روغن ماهی می تواند جایگزین روغن ماهی به تنهایی باشد.